اين كه اول ماه را براى ديوانگى سه روزه گوشزد مىكند ، شايد به اعتبار طلوع ماه از افق است كه تابش نور الهى را به آن تشبيه نموده است .
يك احتمال ديگر وجود دارد كه به نظر خيلى شگفت انگيز مىنمايد وآن اين است كه مقصود جلال الدين موضوعى شبيه به حالت قاعدگى زنانه در هر ماه باشد كه غالبا با اختلالات كم وبيش روانى همراه مىباشد .
يعنى صنف مردان نيز در هر ماه با كيفيت ديگرى از اختلال روانى رو به رو مىگردند . اين نظريه در سالهاى اخير ميان گروهى از روان پزشكان مغرب زمين رواج پيدا كرده است . [1] احتمال دوم با نظر به بارقه هاى غير عادى جلال الدين به هيچ وجه بعيد به نظر نمىرسد ، زيرا ما با جهشهاى فكرى جلال الدين كه از معلومات كلاسيك زمانش بسيار بسيار فاصله دارد ، آشنايى داريم . اين كه گفته مىشود : اگر مقصود همان پريشانروانى كشف شدهء جديد باشد ، ارتباط بيت قبل وبعد بريده مىشود ، نمىتواند احتمال مزبور را از بين ببرد ، زيرا ما در سر تا سر مثنوى به طور خيلى فراوان با قطع رابطه هاى معمولى منطقى ميان ابيات رو به رو مىشويم ومىدانيم كه بريده شدن رابطه منطقى معمولى با هدف گيرىهاى بسيار عالى جلال الدين ، شبيه به بريدن رابطه ى عادى سخنان يك سخنور معمولى نيست ، زيرا حقايق وواقعياتى كه براى جلال الدين در افق والاتر از معمولى مطرح شده است ، با روابط مناسب با آن افق والاتر بهم مىپيوندند چيزى كه احتمال دوم را تقويت مىكند ، بيت آخر است كه مىگويد :
< شعر > ( ( 1890 ) ) هر دلى كاندر غم شه مىبود دم بدم او را سر مه مىبود < / شعر >

[1] مراجعه شود به كتاب روان پزشكى تأليف دانشمند محترم دكتر مير سپاسى ج 4 از ص 688 باب پنجم در پسيكوزهاى آن دو كربن يا غدد تراواى درون ريز وپريشانروانىها . .

568