نام کتاب : تفسير ونقد وتحليل مثنوى جلال الدين محمد مولوى نویسنده : محمد تقي جعفري جلد : 11 صفحه : 52
نتايج تبهكارى آنان بوده است كه آنان مطابق قوانين الهى به صورت گنه كاران بزرگ در آمدهاند ، « مانند ختم الله على قلوبهم » . ضمنا لام در جملهء ليمكروا به معناى عاقبت است نه علت . از آن جمله آياتى كه كار خدا را در مقابل مكر پردازان بيان مىكند اين است . « فَوَقاه الله سَيِّئاتِ ما مَكَرُوا وحاقَ بِآلِ فِرْعَوْنَ سُوءُ اَلْعَذابِ 40 : 45 » [1] ( خداوند او ( مومن آل فرعون ) را از نتايج ناشايست مكر فرعونيان حفظ كرد وعذاب بدى فرعونيان را احاطه نمود ) . مطلب ديگرى كه در تفسير آيات مكر مفيد است ، اين است كه مكر در معناى نمودار شدن كارهاى ما فوق شرايط علم وقدرت انسان نيز بكار برده مىشود . مانند : « وقالَ اَلَّذِينَ اُسْتُضْعِفُوا لِلَّذِينَ اِسْتَكْبَرُوا بَلْ مَكْرُ اَللَّيْلِ واَلنَّهارِ إِذْ تَأْمُرُونَنا أَنْ نَكْفُرَ بِالله ونَجْعَلَ لَه أَنْداداً 34 : 33 . . . » [2] ( وقتى كه متكبرين در روز رستاخيز به بىنوايان مىگويند : مگر ما شما را از هدايت جلو گيرى كرديم ، ( بىنوايان به متكبرين مىگويند : بلكه مكر شب وروز شما بود كه امر مىكرديد كه ما به خدا كفر بورزيم وبراى او شركا قرار بدهيم ) به قرينهء اذ تأمروننا مقصود اين است كه بىنوايان تحت سلطه وقدرت متكبرين وبا اشراف وبه دستور واجبار آنان كفر مىورزيدند . خلاصه مقصود از مكر الهى باز كردن رو پوشهاى فريبندهء تبهكاران مىباشد . تفسير ابيات هنگامى كه بدىها وناگوارىها پشت سر هم به فرعونيان رو آورد ورود نيل از خون موج مىزد ، فرعون به خود آمد وقامتش خميد وبناى ناله وزارى گذاشت وبه