از رشد باز نمىماند ، بلكه اغلب انديشه هاى بارور وبينشهاى ريشه دار وورزيده پس از دوران جوانى شروع مىشود ، غالبا نبوغ سياسى وعلمى وروحانى واخلاقى آدمى از ميانسالى به بالا آغاز مىشود .
ثانياً - به مفاد آيهء :
« الا الذين آمنوا وعملوا الصالحات فلهم اجر غير ممنون .
اثبات مىشود كه همان دوران پيرى مانند ميوه ايست كه درخت جوانى وميان سالى به وجود آورده است ، يعنى اگر آن دو فصل شكوفان آدمى به نيكى سپرى شده است ، روان آدمى در دوران پيرى وكهن سالى نيز به نيكى خواهد گذشت ، زيرا مقدارى از اصول تشخيص نيك وبد وشايسته وناشايسته در اغلب افراد پير به وجود خود ادامه مىدهد ومىتواند به حسب مقتضيات عمر از آنها بهره بردارى كند .
آيا دوران كهن سالى دوران تماشا وبررسى به محصول عمر گذشته نيست ؟ آيا اين يكى از الطاف الهى نيست كه انسان را آن قدر مهلت بدهد كه پس از انقراض دوران شر وشور جوانى وقواى ميانسالى با توجه به اين كه قدرت وزيبايىهايى كه او را مشغول داشته بود ، عاريتى بوده است ، بداند كه اكنون بايستى چند صباحى هم به خود برسد تا فردا در روز رستاخيز نگويد كه نيروى جوانى وميان سالى من در ارتكاب به كارهاى حيوانى بقدرى قوى بود كه مجالى براى اصلاح خود پيدا نكردم ؟ آيا ورود خزان به باغ سر سبز دليل بىهودگى فصل بهار است ، يا قانون ضرورى حركت وبروز نمودهاى مطلوب ؟
تفسير ابيات صدها تن بوده‌اند كه همانند آدم نخست مسجود ملايك بوده وسپس همانند او معزول ومطرود شدند . فرشتهء بزرگ جبرئيل است كه موى سر آدم يا آنان را مىكشد واز خلد برين وساكنانش بيرون مىكند ، آنان مىگويند : آه ، چه اسف انگيز است نيستى

324