( شايد كيفيت اجراء هم در آن شبها ابلاغ شود . ) و اما راجع باينكه امام عليه السلام باو ميفرمايد : اين سؤال براى تو روا نيست جهتش اينست كه آن سائل بيش از آن مقدار ظرفيت و استعداد نداشته و بر امام لازمست كه جواب را بمقدار فهم و استعداد سائل گويد چنانچه در حديث 540 توضيح داديم و يا جهتش اينست كه چون هشت مرتبه جوابش را فرمود و او نفهميد ، امام عليه السلام با آن جمله خواست باو بفهماند كه فهم دست خداست و من فقط بيان ميكنم و يا آنكه مقصود سائل خصوصيات و جزئيات شب قدر بوده بطورى كه فرشتگان براى امام ميگويند ، او هم براى آن مرد بگويد و پيداست كه اگر دانستن آن خصوصيات براى آن مرد جايز ميبود . خدا فرشتگان را در شبهاى قدر بر او نازل مىكرد .
9 - امام محمد تقى عليه السلام فرمود : آنچه از لشكريان و همسران [ و ارواح ] شياطين را كه خداى عز و جل براى شقاوت بر گمراهان گماشته مىبينيد ، بيشتر از فرشتگانى باشند كه خليفه خدايند و آنها را براى عدالت و صواب فرستاده است عرض شد : اى ابا جعفر ! چگونه مىشود چيزى از ملائكه بيشتر باشد ؟ فرمود : چنانچه خداى عز و جل خواسته است ، گفته شد : اى ابا جعفر ! چگونه مىشود چيزى از ملائكه بيشتر باشد ؟ فرمود :
چنانچه خداى عز و جل خواسته است ، مرد سائل گفت : اى ابا جعفر ! من اگر اين حديث را ببعضى از شيعيان گويم ، انكار ميكنند ، فرمود : چگونه انكار ميكنند ؟ عرضكرد ميگويند : فرشتگان عليه السلام از شياطين بيشترند . فرمود : راست گفتى ولى آنچه ميگويم خوب بفهم :
در هر روز و هر شب تمام جن و شياطين ، پيشوايان گمراهى را زيارت ميكنند و بشماره ايشان فرشتگان هم پيشواى هدايت را زيارت مىكنند ، تا آنكه شب قدر فرا رسد و فرشتگان در آن شب بسوى ولى امر ( امام زمان ) فرود آيند ، خداى عز و جل - بشماره آنها از شياطين خلق كند - يا فرمود : آماده كند - سپس ايشان رئيس گمراهى را زيارت كنند و برايش دروغ پردازى كنند ، تا چون صبح شود ، او هم بگويد چنين و چنان ديدم ، اگر او از صاحب الامر در اين باره بپرسد ، باو ميفرمايد كه : شيطانى را ديدى كه بتو

371