نام کتاب : الكافي ( أصول الكافي ) ( فارسي ) نویسنده : الشيخ الكليني جلد : 1 صفحه : 149
موجود شود گويد « باش پس ميباشد » ( موجود شو بلا فاصله موجود شود ) بدون لفظ و سخن بزبان و آهنگ و تفكر ، و اراده خدا چگونگى ندارد چنانچه ذات او چگونگى ندارد . 4 - امام صادق ( ع ) فرمود : خداوند مشيت را بخود مشيت آفريد سپس چيزها را با مشيت آفريد . شرح - معنى جمله دوم واضحست ولى در باره جمله او انظار و اقوال مختلفى از شارحين كافى نقل شده است ، مرحوم مجلسى پنج قول در مرآت نقل ميكند ، يكى از آن اقوال كه روشنتر بنظر ميرسد قول مرحوم فيض است كه خلاصه اش اينست كه مشيت نسبتى بشائى ( خداوند ) و نسبتى بمشىء ( خواسته شده ) دارد و از لحاظ اول صفت ذاتى قديم و عين ذات خداوند است باين معنى است كه ذات خدا ميتواند آنچه خير و صلاح است اختيار كند بنا بر اين كلمه « خلق » ( آفريد ) مجاز است و مراد تحقق و ثبوت مشيت است و انتزاع آن از ذات بارى تعالى و اما از لحاظ دوم همان معنى جمله دومست كه همه چيز را خداوند بمشيت آفريند . 5 - يكى از شيعيان در محضر امام باقر ( ع ) شرفياب بود كه عمرو بن عبيد وارد شد و گفت : قربانت خداى تبارك و تعالى - كه فرمايد : « هر كه غضب من باو در آيد سقوط كند » معنى اين غضب چيست ؟ فرمود آن كيفر است ، اى عمرو كسى كه گمان كند خدا از حالى بحال ديگر در آيد او را بصفت مخلوق توصيف نموده است ، خداى تعالى را چيزى از جا نكند تا تغييرش دهد ( او مخلوقست كه غضب از جايش بكند و تغييرش دهد ) . 6 - هشام بن حكم گويد : از جمله پرسش زنديق از امام صادق ( ع ) اين بود كه : خدا خشنودى و خشم دارد ؟ حضرت فرمود آرى ولى خشم و خشنودى او طبق آنچه در مخلوقين پيدا مىشود نيست ، زيرا
149
نام کتاب : الكافي ( أصول الكافي ) ( فارسي ) نویسنده : الشيخ الكليني جلد : 1 صفحه : 149