هفتاد هزار كلمه [1] تجاوز نمىكند ، يك دوره از تاريخ عمومى جهان را تا سال تحرير شامل مىباشد . در حالى كه كتابى مانند جامع التواريخ با همه ارزش علمى و ادبى بمناسبت حجم فراوان و تفصيل بسيار هنوز نتوانسته جاى خود را در بر اهل مطالعه باز كند و هنوز قسمتهائى مفصل از آن چاپ نشده باقى مانده و هر كس نيز بطبع آن دست زده تنها قسمتى معين را انتخاب نموده است .
بخصوص كه مولف تاريخ گزيده علاوه بر ذكر مشايخ و شعراء معاصر خود ( كه غالبا اسامى آنان در تذكره ها ديده نمىشود ) كتاب مهم و پر ارزش التدوين فى تاريخ قزوين تأليف امام الدين رافعى را نيز تلخيص كرده و با اضافاتى پر اهميت به صورت باب ششم كتاب خود قرار داده است .
شرح حال مؤلف و خاندانش در خصوص وى و خاندان وى ، جز آنچه از آثار خود او بر مىآيد ، اطلاعات ارزندهء ديگرى در دست نيست . وى خود در كتاب گزيده شرح نسبة دقيق و روشنى در مورد اصل و مبدأ خانوادهء خويش بدست داده است و از آنجا بر مىآيد كه خاندانش اصلا عرب و از تخمهء حر بن يزيد رياحى مىباشند و جد اعلاى او يا باصطلاح خود صاحب تاريخ گزيده ، چهاردهم پدرش فخر الدوله ابو منصور كوفى در سال 223 در رأس سپاهى بحكومت قزوين آمده است و پسران او نيز همه فخر الدوله لقب داشته‌اند . پس از يك دوره حكومت بيست و هشت ساله از طرف خلفا ، در سال 251 كه الداعى الى الحق حسن بن زيد علوى بر عراق عجم استيلا يافت خاندان او از داعى اطاعت نمودند و پس از آنكه موسى بن بوقا ، بفرمان معتز خليفه ، داعى را از آن ناحيت بيرون راند باز خاندان مؤلف سى و هشت سال از قبل خلفا حكومت قزوين يافتند و بعد از استيلاى سامانيان بر طبرستان و عراق يك چند الياس بن احمد سامانى برادر امير اسماعيل بر اين خطه حكم راند . اما دولتش

[1] - از سعدى تا جامى ص 116 . مسلما در چاپ حاضر تعداد كلمات خيلى بيشتر از نسخهء ناقصى است كه مرحوم براون بچاپ عكسى آن اقدام نمود .

مقدمة 5