بر خلاف ميلتان شما را به راه حق خواهد كشيد . وليد بن عقبه گفت : خليفه بعد از ترا شناختيم . عمر پرسيد : از كجا شناختيد ، او كيست . گفت : عثمان بن عفان . وليد بن عقبه برادر مادرى عثمان بود . عمر به او گفت : در اينصورت با مال دوستى و خويشاوندپرستى عثمان چه مىكنيد ؟ ! ( عمر براى هر يك از كسانى كه ممكن بود خليفه بشوند ، عيبى تراشيد . و آنرا مشكل نمود . اما عيبى را كه براى على عليه السلام اظهار كرد ، آن بود كه شما به زور به راه حق خواهد برد . و اين همان چيزى بود كه افراد عياش و تن پرور كه در ميان قريش و انصار زياد بودند از آن بشدت وحشت داشتند و قطعا با تبليغات سوء خود نمىگذاشتند خلافت آن حضرت محقق شود . و در حقيقت عمر با ابراز اين مطلب از پيش مخالفين آن حضرت را روشن كرد و به آن‌ها راه را نشان داد .
- كنز العمال ج 5 ص 727 14262 - ابن عباس مىگويد : نزد عمر بن خطاب رفتم ، نفس عميقى كشيد . گفتم : آه جانوسوزى كشيدى ، گفت : امان از اين خلافت ، نمىدانم به چه كسى خواهد رسيد ؟ سپس نگاهى به من كرد و گفت : حتما تو خيال مىكنى به دوست و صاحب تو على ( عليه السلام ) خواهد رسيد . گفتم : چه مانعى دارد ، هم از نزديكان رسول خدا صلى الله عليه ( و آله ) وسلم است و هم داراى سوابق درخشان در اسلام و هم داراى مناقب و صفات نيك و پسنديده . گفت : همينطور است اما آدم شوخ مزاج و اهل مزاح و خنده است . گفتم : طلحة بن عبيد الله چگونه است ؟ گفت : او شل است ، خداوند توفيق خلافت را به او نخواهد داد ، از زمانى كه دستش مجروح و شل شده است بسيار تكبر كرده و خودخواه شده است . گفتم : زبير چطور است ؟ گفتم : بدخلق و حريص است . گفتم : عبد الرحمان بن عوف چطور ؟ گفت : او خوب آدمى است ، الا اينكه ضعيف است . و خلافت شخصى را مى طلبد كه بدون زور و فشار قدرتمند و بدون ضعف و سستى خوش خلق و نرم‌خو و بدون اسراف سخاوتمند باشد ، گفتم : سعد ( بن ابى وقاص ) را چگونه مى بينى ؟ گفت : او اهل جنگ و جدال است . گفتم : عثمان چطور ؟ دستش را بر سرش گذاست و گفت : اى واى ، او اگر به خلافت برسد ، بنى ابى معيط را بر گرده مردم سوار خواهد كرد . مىبينم روزى را كه مردم به او حمله كنند و گردنش را بزنند . بخدا قسم اگر چنان كند ، مردم هم چنان خواهند كرد . سپس دوباره عمر به من نگاه كرد و گفت : اما آنكسى كه اگر به خلافت برسد مردم را به كتاب خدا و

1046