عينى وتمايلات درونى ومقادير مختلف دانش وبينش ، انواع واقسام بىشمارى از اختيار وجود دارد كه شايد فاصله ميان حد اقل وحد اعلاى آن تا نهايت امتداد پيدا كند حتى كه مىداند ، شايد هم اختلاف وتنوع سختى در كيفيت اختيارها وجود داشته باشد ؟ اكنون مىپردازيم به بحث در تفسير تشبيه فوق كه جدا با اهميت است .
1 - تعادل دو يا چند راه كه در حال اختيار پيش روى انسان قرار گرفته است نسبى است طرفين پالان يا جهاز كه به پشت شتر گذاشته مىشود ، بايستى متعادل بوده باشد . اين تعادل در طرفين جهاز مانند دو راهه ايست كه در موقع احساس اختيار پيش روى آدم مختار گسترده شده است .
تعادل دو راه براى هر يك از انسانها با نظر به شرايط ذهنى وتمايلات درونى آنها است . يعنى تعادل مزبور كاملًا يك پديدهء نسبى است ، مثلًا انسانى هست كه براى او ارزش يا لزوم دروغ گفتن وبه دست آوردن سود ناچيز متعادل است ، ومىتواند در سر دو راههء دروغ وسود مفروض قرار گرفته يكى از آن دو راه را انتخاب نمايد .
در صورتى كه افراد ديگرى هستند كه نمىتوانند دروغ وسود مفروض را متعادل گرفته وآن دو را دو راه مساوى تلقى كنند ، به اين معنى كه نفرت آنان از دروغ بقدرى است كه نمىگذارد دروغ ارزش يا چنان لزومى پيدا كند كه مزيت برابرى با راست گفتن داشته وبا سود مفروض دو راهه را تشكيل بدهد .
وبالعكس ، ممكن است انسانى باشد كه سود جوئى بقدرى درون او را مالك شود كه به مجرد احتمال آوردن سود ، احساس دروغ گويى وزشتى آن مانند يك علف ناچيز در بيابان بسيار دورى باشد كه اصلًا به او مربوط نيست .
هم چنين نسبيت تعادل در دو راههء اختيار به حسب اختلاف زمان وشرايط

146