نام کتاب : تفسير ونقد وتحليل مثنوى جلال الدين محمد مولوى نویسنده : محمد تقي جعفري جلد : 1 صفحه : 213
درون او را در خود نخشكاند عالىترين وسيله براى رهسپار شدن به سوى پيشگاه حق تعالى است . هفتم - نفوس انسانى براى تكاپو در راه حق و حقيقت با يك وسيلهء معين آماده نمىشوند . در اين آمادگى عوامل گوناگونى وجود دارد مثلا بعضى از اشخاص از احساس عظمت متأثر مىگردند و به راه مىافتند . گروه ديگر را محبت آمادهء حركت مىسازد . دستهاى را ترس از جا كنده ، و با كنده شدن از جاى و موقعيت فعلى آمادهء تكاپو مىشوند . بعضى ديگر را دانش تحريك مىكند . هشتم - آن چه كه در منابع معتبر اسلامى ديده مىشود اين است كه وجود ولى و امام نه تنها براى تبليغ و تفسير قوانين و دستورات الهى است بلكه وجود او داراى نوعى از تأثير در هستى مىباشد . مثلا خداوند غرض خود را از آفرينش انسانها چنين بيان مىكند « انى جاعل فى الارض خليفه » و جاى ترديد نيست كه از نظر منطق علمى هدف در خود كار تأثير طبيعى دارد . سپس بايستى ديد كه اين « خليفه الله » چگونه و چه مقدار بايستى مورد خضوع انسانها قرار بگيرد ؟ اين سؤال با پاسخهاى گوناگونى روبرو شده است ، و به طور خلاصه بايد گفت : با نظر به تمام اصول عقلى و نقلى نبايستى خضوع و تسليم به حد پرستش برسد زيرا « لا معبود الا الله » ( معبودى به غير از خدا وجود ندارد ) اما چون خليفه الله به طور مستقيم مورد عنايت خداوندى است ( و به همين جهت شايستهء خلافت شده است ) لذا او مىتواند بهترين وسيلهء تكامل شخصيت انسانها بوده باشد ، شايستهء اين مقام والا در اولين درجه پيامبران عظام و اولياء الله هستند . در بيان حسد كردن وزير جهود < شعر > ( ( 437 ) ) آن وزيرك از حسد بودش نژاد تا به باطل گوش و بينى باد داد ( ( 438 ) ) بر اميد آن كه از نيش حسد زهر او در جان مسكينان رسد ( ( 439 ) ) هر كسى كو از حسد بينى كند خويشتن بىگوش و بىبينى كند ( ( 440 ) ) بينى آن باشد كه او بويى برد بوى او را جانب كويى برد < / شعر >
213
نام کتاب : تفسير ونقد وتحليل مثنوى جلال الدين محمد مولوى نویسنده : محمد تقي جعفري جلد : 1 صفحه : 213