مشابه اين باشد از موجبات كدورات در وقت و از موانع حصول أغراض .
و تارة يعطى الله على يدي الواسع ) * و گاه حضرت حق بر دست واسع عطا دهد تا عموم خلايق را شأنى باشد چون صحت و رزق .
أو على يدي الحكيم فينظر في الأصلح في الوقت ) * و گاه بر دست حكيم بخشد . پس نظر كند در آن چه صالحتر باشد بنده را در حال ، چه حكيم عمل نمىكند مگر به مقتضاى حكمت و نظر نمىكند جز بر مصلحت در وقت . پس عطا دهد آن چه مناسب بنده باشد در اين وقت تا بنده به مشاهدهء آن حال از سر تسليم گويد بيت :
< شعر > من دل ز مراد خويش بر داشته ام سر بر فلك نهم بر افراشته ام چون مصلحت مرا تو به مىدانى من مصلحت خود به تو بگذاشته ام < / شعر > أو على يدي الوهاب فيعطى لينعم لا يكون مع الواهب تكليف المعطى له بعوض على ذلك من شكر أو عمل ) * و گاه بر دست واهب بخشد . پس تكليف نكند بنده را عوضى بر آن عطا از شكر يا عملى ديگر ، تا بنده گويد ، بيت :
< شعر > زهى فيض فضل تو از حد فزون نگنجد در افضال تو چند و چون منزه عطايت ز شوب غرض مبرّا نوالت ز نيل عوض < / شعر > أو على يدي الجبار فينظر في الموطن و ما يستحقه ، ) * و گاه بر دست جبار بخشد . پس نظر كند به بنده را استحقاقش و جبر و انكسار او كند اگر شكستگى باشد . آرى ، بيت :
< شعر > خواجهء اشكسته بند آن جا رود كه در آن جا پاى اشكسته بود < / شعر > و قهر كند اگر متحيّر و متكبّر باشد . [ 46 - پ ] أو على يدي الغفار فينظر المحل و ما هو عليه . فإن كان على حال يستحق العقوبة فيستره عنها ، أو على حال لا يستحق العقوبة فيستره عن حال يستحق العقوبة فيسمّى معصوما و معتنى به و محفوظا ، ) * و گاه بر دست غفار بخشد . پس نظر كند به بنده و آن چه بر اوست . اگر مستحق عقوبت باشد ستر كند بنده را از عقوبت ، و اگر نباشد ستر كند بنده از حالى كه بدان مستحق عقوبت شود . پس بنده را معصوم و محفوظ گويند .

142