إسم الكتاب : أساس الإقتباس ( فارسي ) ( عدد الصفحات : 617)

و غضب را بر نيكوترين و زشتترين صورتى نقش كنند و شاعران امثال اين بسيار كنند چنانك شعراء قديم خير را بمثابت مردى نهادندى و ازو حكايتها كردندى و همچنين شر را و محاكات شعرى بتحسين و تقبيح لذيذتر آيد چنانك در مدح و هجو افتد و نفوس خيره بمحاكات تحسينى مايلتر بود و شريره بضدش و اوميرس از شعراء يونانيان محاكات خير و فضيلت كردى و در آن بر شعراء آن زمان تقدم داشتى و شحنه مستهزى محاكات سه چيز كند يكى قبح آن كس كه با او استهزاء كند و ديگر ايذاء او باصرار و قلت مبالات و سيوم بى غمى بخلاف شحنه غضوب كه محاكات تاذى و غم و تهويل مغضوب عليه كند و از تامل در شمايل بعضى حيوانات و خاصه مردم اصناف آثار محاكات احوال مختلف معلوم شود و علت وجود شعر دو چيز است ايثار لذت محاكات و شعف بتاليف متفق كه در جوهر نفس مركوز است و بعد از آن بتهذيب صناعت آن را بتدريج از مرتبه نازل به مرتبه اى كه از آن بلندتر نباشد در حسن و نظام مىرسانند و تشبيه و استعارت از جمله محاكات لفظى است و باشد كه بسايط را بود مانند آنك از روى نيكو به ماه عبارت كنند و باشد كه مركبات را بود چنانك از هلال و زهره بكمان سيمين و بندقه زرين عبارت كنند و باشد كه ذوات را بود چنانك از پستان بانار و از روى به گل عبارت كنند و باشد كه صفات را بود چنانك از فتور چشم در حال ناز به مستى و خواب عبارت كنند و باشد كه در صفات بذوات عبارت كنند چنانك از منت بطوق بر گردن و از بيان به شمشير تيز و باشد كه مشهور و ذايع بود چنانك از چشم بنرگس و از قد بسرو سهى عبارت كنند و باشد كه غير مشهور بود چنانك گفته اند شعر بنات النعش گرد قطب گردان * چو اندر دست مرد چپ فلاخن و باشد كه شبيه را بجاى اصيل اقامت كنند و باشد كه اظهار

593