إسم الكتاب : أساس الإقتباس ( فارسي ) ( عدد الصفحات : 617)

و تسلسل محال پس انتهاى همه علوم با آن علم باشد و فيلسوف بسبب آنك موضوع علمش شامل موضوعات ديگر علوم است نظر او عامتر از نظر ديگر اصحاب علوم باشد و هر چند جدلى و سوفسطائى بوجهى ناظر باشند در اصناف علوم اما فلسفى جز در اعراض ذاتى موجود مطلق كه شامل موضوعات همه علوم است نظر نكند و در موضوعات يك يك علم نظر نكند و ايشان نظر كنند و هر چند ذاتى اعتبار نكنند پس موضوع نظر فيلسوف عامتر است و نظر او خاصتر و عموم نظر او تبع عموم موضوع است و ايشان را موضوعات خاص است و نظر عام و نيز مبادى فلسفه اولى يقينيات بود و غايتش اصابت حق بخلاف اين دو صناعت و اشتراك علوم يا در موضوعات بود يا در مبادى تنها يا در مسايل تنها يا در مسايل و مبادى بهم يا در براهين و اشتراك در موضوعات گفته آمد و معلوم شد كه بر چهار گونه است ا آنك يكى نوعى از موضوع ديگر بود مانند هندسه و مجسمات يا ذاتى موضوع ديگر بود چون طبيعى و كون و فساد ب آنك موضوع يكى مطلق بود و موضوع ديگر مقيد مانند اكر و اكر متحركه ج آنك موضوع هر دو را در يك جزو اشتراك بود مانند طب و اخلاق د آنك هر دو يكى بود و به دو اعتبار استعمال كنند مانند سماء و عالم و هيات و اما در مبادى اشتراك عام را حال گفته آمده است و اشتراك غير عام يا بر تساوى بود يا يكى را اول بود و ديگر را بعد از آن و بر تساوى ميان دو علم تواند بود كه در مرتبه متساوى باشند و در موضوع يا جنس مشترك مانند علم هندسه و اعداد در مبدا مذكور و بر غير تساوى ميان دو علم بود كه يكى عالى بود و ديگر سافل تا مبدا اول عالى را بود و بعد از او سافل را مانند هندسه و مناظر يا حساب و موسيقى و اما

403