إسم الكتاب : دوازده رسالهء فقهى دربارهء نماز جمعه از روزگار صفوى ( فارسي ) ( عدد الصفحات : 776)

بىاعتبارى آن نموده‌ايم .
قال المصنّف : الثالث استدلال علَّامه است در تذكره كه اصل در وجوب نماز جمعه ظهر است ، و بدليّت جمعه مر او را در زمان غيبت ثابت نيست ، و احاديث كه بر آن وارد شده تأويلات دارد ، و شرط وجوب ، امام اصل است يا نايب او اجماعا . پس شرط جواز هم خواهد بود . و در منتهى المطلب فرموده است كه حرام است كه چرا شرط انعقاد آن امام اصل يا نايب اوست به اجماع علماى ما ، و در زمان غيبت آن شرط مفقود است ؛ پس جمعه حرام باشد ، و ظهر متعيّن الوجود و هو المطلوب . هذا ! اى عزيز به عين بصيرت در كلام اين دانشمند نظر كن . چگونه ظهر را اصل در وجوب دانسته ، و چون اصلا آيهء شريفه را دليل وجوب ندانسته ، و چون ادعاى اجماع بر اشتراط امام اصل يا نايب خاص او كرده و مجتهد را نايب ندانسته ، و اينها همه موافق آن است كه سابقا مذكور شد تا واضح باشد . انتهى كلامه .
اقول : مخفى نماند كه اين دليلى كه به علامه نسبت داده به غايت ضعيف است ؛ اولا اين كه گفته كه اصل در وجوب نماز ظهر است غلط است ؛ بلكه اصل در روز جمعه وجوب نماز جمعه است . چنانچه در زمان پيغمبر صلَّى اللَّه عليه و آله و ائمه عليهم السّلام بوده ؛ و بر تقدير تسليم كه اصل در وجوب ظهر باشد ، بدليّت جمعه به دلايل واضحه معلوم شد ، چنانچه قبل از اين بيان آن نموده‌ايم و دعوى اجماعى كه از منتهى نقل نموده بىاصل و بىاعتبار است ، چنانچه قبل از اين بيان كرديم .
قال المصنّف : الرابع ملخّص استدلال شيخ شهيد است ، به همان نحو كه از ابن ادريس گذشت كه امام يا نايب امام شرط است ، و در زمان غيبت ، مجتهد را صلاحيّت اين امر نيست ، و الَّا بر او واجب عينى خواهد بود ؛ و اين خلاف اجماع است ، پس حرام خواهد بود . انتهى كلامه .
اقول : بطلان اين دليل نيز ظاهر است ؛ زيرا كه مبنى بر دعوى اجماع بىاعتبار است .
قال المصنّف : الخامس قول امام العلَّام زين العابدين و قبلة السّاجدين عليه الصلاة و السّلام است فى زبور آل محمد و هو الصحيفة السجادية كه در دعاى جمعه و عيدين فرموده : اللَّهمّ إنّ هذا المقام لخلفائك و أصفيائك و مواضع أمنائك فى الدّرجة الرّفيعة الَّتى اختصصتهم بها ، قد ابتزّوها ، و أنت المقدّر لذلك ، لا يغالب أمرك ، و لا يجاوز المحتوم من تدبيرك ، كيف شئت و أنّى شئت ، و لما أنت أعلم به غير متّهم على خلقك و لا لإرادتك حتّى عاد

671