كردن بىوجود امام و ظهور آن را نيز همين حكم است كه گفته شد . [1] انتهى . و در پيشتر نيز گفته : « . . . از كجا مسلم است كه شيعت نماز آدينه نكند كه معلوم است از مذهب بو حنيفه كه در شهرى منعقد باشد كه هر صنفى از اصناف محترفه و صناع [ پيشه وران و صنعتگران ] در آن شهر باشند و گر يكى در بايد [ نباشد ] وجوب ساقط باشد و به مذهب شافعى بايد كه چهل نفس حاضر باشند تا نماز آدينه واجب باشد و گر كمتر از اين عدد باشند ، واجب نباشد و به مذهب اهل بيت عليهم السّلام چنان است كه چون هفت شخص باشند ، نماز آدينه دو ركعت واجب باشد بعد از خطبه ؛ پس نماز آدينه در وجوب به مذهب شيعت مؤكدتر است از آنكه به مذهب فريقين . » [2] پس اگر نزد اماميه در زمان غيبت واجب عينى مىبود ، گنجايش نداشت كه تا اين مرتبه متروك شود و سرمايهء تشنيع مخالفين گردد ؛ چنان كه ظاهر است .
[ فتواى شهيد اوّل در كتاب ذكرى ] ديگر گفته :
شيخ شهيد رحمه اللَّه در كتاب ذكرى قولى به وجوب عينى نماز جمعه نقل كرده ، از كلام او نيز ميلى به اين ظاهر مىشود ؛ انتهى .
چون حضرت آخند اين چنين نسبت خلاف واقع دور از كارى را به شيخ شهيد داده ناچار است از نقل عبارت ذكرى تا مرتبه راست روىهاى فكر از اين بهترك معلوم گردد .
بدان كه شيخ شهيد در ذكرى در فصل نماز جمعه گفته : [ يجب صلاة الجمعة بالنصّ و الإجماع ركعتان بدلا عن الظهر . قال اللَّه تعالى : * ( إِذا نُودِيَ لِلصَّلاةِ ) * الآية . و قال النبى صلَّى اللَّه عليه و إله :
الجمعة حقّ على كل مسلم إلَّا أربعة : المملوك أو امراة أو صبىّ أو مريض . و قال صلَّى اللَّه عليه و إله : إن الله قد افترض عليكم الجمعة ، فمن تركها فى حياتى أو بعد موتى و له إمام عادل ، استخفافا بها أو جحودا لها ، فلا جمع الله له شمله و لا بارك له فى أمره ، ألا و لا صلاة له ، ألا و لا زكات له ، ألا و لا حجّ له ، ألا و لا صوم له ، ألا و لا برّ له حتّى يتوب . و قال الصادق عليه السّلام برواية أبى بصير و محمد بن مسلم : إنّ الله فرض فى كلّ أسبوع خمسا و ثلاثين صلاة ؛ منها صلاة واجبة على كلّ مسلم أن يشهدها إلَّا خمسة : المريض و المملوك و المسافر و المرأة و الصبىّ . و روى زرارة عن الباقر عليه السّلام قال : فرض الله على الناس من الجمعة ، الخ . . و ] [3] شروطها سبعة : الأوّل :
السلطان العادل و هو الإمام أو نائبه إجماعا منّا . ثم ذكر شروط النائب إلى أن قال : التاسع : إذن

[1] نقض ، ص 552
[2] قزوينى ، نقض ، ص 395
[3] داخل كروشه را مؤلف نياورده و ما براى مزيد فايدت آن را بر متن افزوده‌ايم .

389