[ اقوال علما در باب وجوب عينى نماز جمعه ] در اين مقام مناسب آن است كه كلام بعضى از علماى كرام كه دلالت بر وجوب عينى دارد نقل شود تا عدم اجماع ، بر اهل خبرت ظاهر گردد شيخ مفيد رحمه اللَّه در كتاب مقنعه گفته كه : و اعلم أن الرواية جاءت عن الصادقين عليهم السّلام إنّ اللَّه جلّ جلاله فرض على عباده من الجمعة إلى الجمعة خمسا و ثلاثين صلاة لم يفرض فيها الاجتماع إلَّا فى صلاة الجمعة خاصّة ؛ يعنى بدان كه روايت راستگويان كه عبارت از ائمه معصومين عليهم السّلام است ، آمده است كه خداى تعالى واجب گردانيده است بر بندگان خود ، جمعه تا جمعه ، سى و پنج نماز كه واجب نگردانيده است در اين نمازها جماعت را مگر در نماز جمعهء تنها بعد از اين ، آيه و حديث براى اثبات اين دعوى ذكر كرده و گفته : ففرضها وفّقك اللَّه الاجتماع على ما قدّمناه إلَّا أنّه يشترط [1] حضور إمام مأمون على صفات يتقدّم الجماعة و يخطب بهم [2] خطبتين يسقط بهما و بالاجتماع عن المجتمعين فى الإربع ركعات ، ركعتان ؛ يعنى پس فرض نماز جمعه به عنوان جماعت است چنان كه گفتيم ؛ اما شرطست حضور امام صاحب امانت كه بر صفات چندى كه وقتى كه متّصف به آن صفات باشد پيشنمازى جماعت بكند و از براى جماعت دو خطبه بخواند ، ساقط مىشود به دو خطبه و جماعت گزاردن از مردم در چهار ركعت ، دو ركعت . بعد از آن گفته كه وقتى متصف به آن صفات باشد بر همه واجب مىشود مگر چند نفر كه استثنا مىشود ، گفته كه : و الشرائط التى تجب فى من يجب معه الاجتماع أن يكون حرّا بالغا طاهرا فى ولادته ، مجنّبا من الأمراض البرص و الجذام خاصة فى خلقته ، [3] مسلما ، مؤمنا معتقدا للحقّ بأسره فى ديانته ، مصلَّيا للفرض فى ساعته ، فإذا كان كذلك ، و اجتمع معه أربعة نفر ، وجب الاجتماع ؛ يعنى شرايطى كه مىبايد باشد در كسى كه با او اجتماع واجب مىشود و هرگاه چنين كسى باشد ترك نماز جمعه جايز نيست ، اين است كه آن امام بالغ باشد و ولد الزنا نباشد و مرض جذام و برص نداشته باشد ، و اگر مرض ديگر داشته باشد منافات ندارد . مسلمان باشد و شيعه باشد و ديانت او به نحوى باشد كه همه حق را اعتقاد داشته باشد . نماز واجبى را در وقتش مىگزارده باشد . پس هرگاه كه عصر [ كذا ] چنين باشد و چهار نفر ديگر با او جمع شوند ، واجب است نماز جمعه به جا آوردن . و گفته كه : و من صلَّى خلف امام بهذه الصفات وجب عليه الإنصات عند قرائته و القنوت فى الاولى من الركعتين فى

[1] در چاپى : بشريطة .
[2] در چاپى : يخبطهم .
[3] در چاپى : جلدته .

252