معلوم شد كه از اغلب مواد كرهء زمين چه از خشكى باشد و چه از دريا ، مىتوان براى تغذيهء بشر با اشكال گوناگون استفاده كرد .
فعاليّتهاى شيميايى در تغيير و تبديل موادّ بقدرى دامنه دار و متنوع ديده مىشود كه انسان را باين جرئت وادار مىكند كه بگويد تغذيهء انسان در اين كرهء زمين محدوديتى ندارد .
از طرف ديگر آيات قرآنى بنياد اساسى مواد معيشت مردم را بزمين منحصر نكرده و آسمانها را هم بعنوان منابع روزى ( موادّ معيشت ) معرفى نموده است : * ( قُلْ مَنْ يَرْزُقُكُمْ مِنَ السَّماواتِ وَالأَرْضِ ، قُلِ الله ) * [1] .
( بآنان بگو : كيست كه شما را از آسمانها و زمين روزى مىدهد ) بگو : اللَّه .
اين مضمون در شش آيه از قرآن وارد شده است . باضافهء آيات ديگرى از قبيل : * ( أَ لَمْ تَرَوْا أَنَّ الله سَخَّرَ لَكُمْ ما فِي السَّماواتِ وَما فِي الأَرْضِ ) * [2] .
( آيا نمىبينيد كه خداوند آنچه در آسمانها و زمين است در تسخير ( اختيار شما گذاشته است ) .
كه با صراحت كامل اثبات مىكند كه انسان مىتواند كرات ديگر را هم باضافهء كرهء زمين در اختيار و تصرف خود بگيرد .
قحطىها و گرسنگىها ممكن است اين سؤال مطرح شود كه در طول تاريخ قحطىها و گرسنگىها و ساير كمبودهاى غذايى كه موجب مرگ و ميرها بوده است ، فراوان ديده مىشود ، آيا اين پديده با فوق شمارش بودن نعمتهاى الهى منافاتى ندارد پديدهء قحطىها و گرسنگىها هم مانند ساير ناگوارىها به دو نوع عمده تقسيم مىگردد :

[1] سباء آيه 24 .
[2] لقمان آيه 20 .

25