يارى رساند . ( د ) وى را مذمت مىكرد . در ( ن ) آمده است كه ناصبى بود . من مىگويم :
اگر گفته وى درست باشد ، پس چگونه به ولايت شيخين معتقدند در صورتى كه خدا به پاكى و طهارت على ( ع ) شهادت داده و پيامبر ( ص ) فرمود : « على با حق است و حق با على و حق با على مىچرخد ، هر جا كه على بچرخد » اگر دروغ گفته باشد چگونه به روايات اين منافق دروغگو با چنين دروغى اعتماد مىكنند ؟ ! ت ق - عبد الله بن سعيد بن كيسان مقبرى : ابن معين گفت : ناچيز است . ( خ ) گفت : او را ترك كرده‌اند . فلاس و احمد گفتند : متروك است . دار قطنى گفت : متروك و ذاهب الحديث است . ( يب ) : ابن معين گفت : حديثش نوشته نمىشود . ( س ) : گفت : ثقه نيست . يحيى و عبد الرحمن او را ترك كرده‌اند . ابو احمد حاكم گفت : ذاهب الحديث است .
م 4 - عبد الله بن شفيق عقيلى بصرى : قطان گفت : سليمان تيمى در مورد وى نظر بدى داشت . ابن خراش گفت : ثقه و عثمانى بود ، بغض على ( ع ) را به دل داشت . ( يب ) :
ابن سعد گفت : عثمانى و ثقه بود . احمد و عقيلى گفتند ثقه است و با على ( ع ) دشمنى داشت . من مىگويم : شگفتا از دعوى وثاقت منافق ! و حال آنكه خداوند مىفرمايد : * ( « إِنْ جاءَكُمْ فاسِقٌ . . . ، » ) * شگفتتر از آن گفته حريرى در ( يب ) : است كه مىگويد :
مستجاب الدعوه بود ، ابرها از بالاى سرش مىگذشت كه گفت : خداوندا اين ابر از فلان و فلان نقطه تجاوز نكند تا باران ببارد . ابر از آن موضع عبور نكرد مگر اينكه باران باريد ! چگونه ممكن است كه منافقى بدتر از كافر ، مستجاب الدعوه باشد ، آنهم به اين سرعت كه از ارادهء دعا كننده تخطى نكند ؟ ! چنين چيزى تنها و تنها براى پيامبران و اوصياى آنان ممكن است .
خ د ت ق - عبد الله بن صالح بن محمد بن مسلم ( ابو صالح مصرى كاتب ليث ) : صالح جزره گفت :
وى از نظر من در حديث دروغ مىگويد . احمد بن صالح گفت : متهم بوده ، چيزى نيست .
( س ) گفت : ثقه نيست . در حديثى گفت : خداوند اصحاب مرا بر تمامى جهانيان مگر پيامبران و رسولان برترى داد و از ميان اصحاب من فقط چهار تن يعنى ابو بكر ، عمر ، عثمان و على ( ع ) را انتخاب نمود . اين حديث ساختگى است . احمد بن حنبل گفت : از ليث از ابو ذؤيب روايت كرده در حالى كه ، ليث از ابو ذؤيب روايت نشنيده بود . در ( يب ) اضافه كرده كه احمد گفت : ناچيز است . او را مورد نكوهش قرار داد . در ( يب ) ابو احمد حاكم گفت : ذاهب الحديث است . ( ن ) : ابن المدينى گفت : چيزى از وى روايت نمىكنم .
( خ ) از وى در الصحيح على الصحيح روايت كرده ، ليكن تدليس مىكند و مىگويد : حدثنى

46