نام کتاب : كتابخانه ابن طاووس ( فارسي ) نویسنده : إتان گلبرگ جلد : 1 صفحه : 289
شايد معاصران طبري هم ) آن را عنوان حنابله مى دانسته اند . اين تفسيرى است كه ماسينيون پيشنهاد كرده وبروكلمان پذيرفته است ( مق : Gilliot ) . سزگين ( پيرو آقا بزرگ اين تفسير را رد مى كند و مى گويد : حرقوص بن زهير ( يعنى حرقوص بن زهير السعدى معروف به ذوالخويصره التميمي ) از خوارجى بود كه در سال 37 كشته شد . ( در واقع او در نهراوان در سال 38 كشته شده است ; نك : دائرة المعارف چ 2 مقاله " حرقوص بن زهير السعدى " [ از : eccia Vaglieri . V . L ] . عبارت طرائف وانوار النعمانية ( كتاب اخير به نوشتههاى قبلى بويژه طرائف وتبصرة العوام ابن داعى [ تهران 1304 ص 40 = تحقيق اقبال ص 106 ; نك بحث Gilliot درباره ابن داعى ] ) نشان مى دهد كه خارجي بودن حرقوص بن زهير سعدى متناقض ( آن گونه كه سزگين ادعا كرده ) با اطلاق حرقوصية بر حنابله نيست . ب : اينكه رد بر حرقوصيه محتملا تأليف طبري بوده ( چنان كه نجاشى ص 322 ش 879 معتقد است ) نه محمد بن جرير بن رستم طبري شيعى چنان كه آقا بزرگ وسزگين به تبع وى مطرح كرده اند ( سزگين 1 / 328 ش 2 ) . تأليف ديگرى كه ابن طاووس از آن نقل كرده " عيون اخبار بنى هاشم " طبري مى باشد ( ملاحم 93 - 95 / 104 - 106 ; نك : همين فهرست ذيل همين مورد ) ; به گفته ابن طاووس وى آن را براى على بن عيسى بن جراح ( م 234 ) وزير المقتدر نوشته است ; ( نك : دائرة المعارف چ 2 مقاله " على بن عيسى " [ از : Bowen . H ] ; Sourdel در Vizirat فهرست اعلام آن ) . اين محتمل است زيرا امكان دارد كه او در بين آشنايان طبري بوده باشد ( Sourdel ج 2 ص 525 ; Rosenthal كتاب Tabari ص 73 ) . ابن طاووس از نسخهاى كه بنا به حدس او در حيات طبري نوشته شده است استفاده كرده است . متن نقل شده ، نقل مناظرهاى است ميان بنى هاشم ومعاويه ; در آنجا معاويه ادعاى بنى هاشم را در باره خلافت رد مى كند و در برابر ، عبد الله بن عباس به او پاسخ مى دهد . آهنگ دليل ابن عباس مطابق با تبليغات بنى عباس است ; ابن عباس مى گويد : امام يكى از ميان ماست و عيسى [ ع ] پشت سر او نماز خواهد خواند و اگر مىخواستم از او نام مى بردم ( مق : , Black Banners from the East , Sharon . M ( 83 - 82 . pp , 1983 , Leiden مورد مزبور ، اين احتمال را مطرح مى كند كه " تأليف " مذكور همان فضائل العباس
289
نام کتاب : كتابخانه ابن طاووس ( فارسي ) نویسنده : إتان گلبرگ جلد : 1 صفحه : 289