حج وارد بغداد شده است ) شايد شرف الدين محمد است ، و اشتباها زير اسم عز الدين يحيى نوشته شده است ، به دليل آنكه شرف الدين محمد بتاريخ پانصد و چهار هجرى قمرى متولد شده است ، چنان كه أبو الحسن بيهقى صريحا ذكر كرده ، و اگر در اول بلوغ هم زن گرفته باشد عز الدين يحيى در سال 533 چهارده يا پانزده سال نخواهد داشت ، و عادت مرسوم و معمول نيست كه جوانى به چنين خردسالى مشرف به مكه معظمه بشود ، پس مظنون به ظن متأخم به علم آنست ، كه مقصود از اين عبارت شرف الدين محمد بوده است ، نه عز الدين يحيى ، و يا عبارت غير از اين بوده است كه نقل شد ، در هر صورت ارباب كمال و دقت نظر خودشان در اين امر به نظر صائب و عميقانه خودشان تحقيق فرمايند ، زيرا من فقط به اشاره پرداختم .
2 - چنان كه قبلا گفتم در كتب تراجم عز الدين يحيى را نقيب رى وقم وآمل معرفى كرده اند ، و بعضى مانند ابن الفوطى بجاى آمل مازندران ذكر كرده است ، و مراد از هر دو يكى است . زيرا آمل عاصمه و پايتخت مازندران بوده و بزرگترين شهر آن در آن زمان بشمار مىرفته است ، بطوريكه مورخين نوعا به ذكر اين مطلب پرداخته اند ، اينك براى اثبات مدعا به نقل يك عبارت در اينجا مىپردازيم .
فريد خراسان أبو الحسن بيهقى قدس الله تربته در اوائل " تاريخ بيهق " تحت عنوان ذكر امهات ولايات گفته ( صفحه 32 نسخه چاپى ) هر ولايتى را امى است يعنى اصلى ، ام القرى در عرب مكه باشد .
قال الله تعالى : لتنذر بام القرى و من حولها و در عراق در قديم ام القرى بصره بوده است ، اكنون بغداد است ، كه آن را دار السلام خوانند ، و در ما دون بغداد ام القرى اصفهان است ، و در كابل ام القرى غزنه است ، و در ما وراء النهر ام القرى سمرقند است ، و در خراسان ام القرى مرو است ، و در يمن ام القرى صنعاست ، و در مغرب ام القرى سوس و قرطبه است ، و در شام ام القرى دمشق است ،

404