نام کتاب : درسهايى از نهج البلاغه ( فارسي ) نویسنده : الشيخ المنتظري جلد : 1 صفحه : 383
< فهرس الموضوعات > توبه آدم چيست ؟ < / فهرس الموضوعات > < فهرس الموضوعات > سجده ملائكه چيست ؟ < / فهرس الموضوعات > توبه آدم چيست ؟ بر اين اساس تا زمانى كه نفس ناطقه انسان كه سمبل آدم است مطيع قوّه واهمه و شهوات و لذّات نفسانى مىباشد ، از بهشت معارف معنوى محروم و دور است ; ولى اگر از وسوسه قوّه واهمه و شهوات و لذّتهاى مادّى كه گندم سمبل آنهاست اجتناب كرد ، مجدداً برمى گردد به بهشت معارف و حقايق و در حقيقت توبه او قبول مىشود . سجده ملائكه چيست ؟ اگر انسان خودش را از اسارت قوّه واهمه كه شهوات را براى او زينت مىدهد آزاد گرداند ، قهراً بر تمام قواى درونى خود كه در حقيقت « ملائكة اللّه » هستند مسلّط خواهد شد ، و آنها هميشه مسخّر و تابع عقل انسان مىباشند ، و در برابر آن تواضع و اطاعت دارند ، و انسان به جايى مىرسد كه حتى تمام قواى غيبى عالم وجود مسخّر و تحت فرمان او مىشوند . با اين فرض ، داستان آدم و حوّا و شيطان و بهشت جنبه سمبليك پيدا مىكند ، و مراد از آدم تنها آدم خاص نيست بلكه مراد آدم نوعى مىشود يعنى همه انسانها . خداوند در اين داستان خواسته بفهماند كه اى انسان تو انسانى ، تو مقام كامل را دارى كه مىتوانى در بهشت معارف حق غوطهور باشى و ارتباط با خدا داشته باشى ، شأن تو اجلّ از اين است كه خودت را با اين شهوات دنيا آلوده سازى ، ولى قوّه واهمه معانى جزئى و رياست و لذّتهاى دنيا را در نظر تو مجسّم مىكند و زينت مىدهد ، و تو اگر فرمان قوّه واهمه را نبردى و فرمان عقلت را بردى مجدداً به بهشت معارف خواهى رسيد و به مرتبه لقاى حق مىرسى . در حديث است كه پيامبر ( صلى الله عليه وآله و سلم ) مىفرمايند : « شيطانى آمن بيدى » شيطان من به دستم ايمان آورد . مراد از شيطان در اينجا قوّه واهمه است ، يعنى پيغمبراكرم ( صلى الله عليه وآله و سلم )
383
نام کتاب : درسهايى از نهج البلاغه ( فارسي ) نویسنده : الشيخ المنتظري جلد : 1 صفحه : 383