* ( يا أَيُّهَا الرَّسُولُ بَلِّغْ ما أُنْزِلَ إِلَيْكَ مِنْ رَبِّكَ . . . ) * [1] بايد دانست كه جحفه منزلگاهى است كه راه‌هاى متعدد ( راه اهل مدينه و مصر و عراق ) از آنجا منشعب و جدا ميشود . . و ورود پيغمبر صلَّى اللَّه عليه و آله و همراهان به آن نقطه در روز پنجشنبه هجدهم ذيحجه تحقق يافت [2] امين وحى الهى آيه فوق الذكر را آورد و از طرف خداوند آنحضرت را امر كرد كه على عليه السّلام را بولايت و امامت معرفي و منصوب فرمايد و آنچه دربارهء پيروى از او و اطاعت اوامر او از جانب خدا بر خلق واجب آمده بهمگان ابلاغ فرمايد . در اين هنگام آنها كه از آنمكان گذشته بودند بامر پيغمبر بازگشتند و آنها هم كه در دنبال قافله بودند رسيدند و در همانجا متوقف شدند . در اين سرزمين درختان كهن و انبوه و سايه گستر وجود داشت كه پيغمبر صلَّى اللَّه عليه و آله قدغن فرمود كسى زير درختان پنجگانه كه بهم پيوسته بودند فرود نيايد و خار و خاشاك آنجا را برطرف سازند . وقت ظهر حرارت هوا شدّت يافت بطوريكه مردم قسمتى از رداى خود را بر سر و قسمتى را زير پا افكندند و براى آسايش پيغمبر صلَّى اللَّه عليه و آله چادرى تهيه و روى درخت افكندند تا سايهء كاملى براى پيغمبر صلَّى اللَّه عليه و آله فراهم گشت . اذان ظهر گفته شد و آنحضرت در زير آندرختان نماز ظهر را با همهء همراهان ادا فرمود . پس از فراغ از نماز در ميان گروه حاضرين [3] بر محل مرتفعى كه از جهاز شتران ترتيب داده بودند قرار گرفت [4] و آغاز خطبه فرمود و با صداى بلند همگان را متوجه ساخت و چنين فرمود :
حمد و ستايش مخصوص ذات خدا است . يارى از او ميخواهيم و باو ايمان داريم

[1] آيه 70 از سورهء مائده - ( اى فرستادهء خداوند برسان و بامت ابلاغ فرما آنچه را كه از طرف پروردگار تو بر تو فرو فرستاده شد
[2] در لفظ روايت براء بن عازب تصريح باين روز شده و همچنين بعضى ديگر از راويان حديث غدير خم تصريح بآن نموده‌اند و قريبا سخن و نظر ما درباره اين موضوع خواهد آمد .
[3] در لفظ حافظ ، هيثمى در جلد 9 مجمع الزوايد ص 156 و در غير آن چنين ذكر شده .
[4] طبق مندرج در « ثمار القلوب » ص 511 و مصادر ديگر بشرحى كه قبلا ذكر شد

31