طبرى - صاحب تاريخ طبرى - حديث غدير را از 75 صحابى نقل كرده و آن را در كتابى جداگانه آورده و نام آن را كتاب « الولاية » گذاشته است .
و نيز ابو العباس احمد بن محمد بن سعيد بن عقده طرق اين حديث را در كتابى جداگانه جمع آورى نموده و نام آن را « المولاة » نهاده و طرق او به 105 طريق بالغ شده آنگاه مىگويد : علامه على بن موسى بن على بن محمد ابى المعالى جوينى ملقب به « امام الحرمين » - استاد ابو حامد غزالى - پيوسته با تعجب مىگفته : من يك جلد كتاب در دست صحافى در بغداد ديدم كه روايات غدير خم در آن جمع آورى شده بود و در آخر آن كتاب نوشته بود تمام شد جلد بيست و هشتم از طرق حديث ( من كنت مولاه فعلى مولاه ) و دنبال آن جلد بيست و نهم مىآيد ( اين بود كلام قندوزى ) [1] .
پس سند حديث « غدير » بسيار قوى و قطعى است .
به همين جهت « محمد عبد الغنى حسن مصرى » شاعر اهرام و مؤلف كتاب « اعلام من الشرق » در تقريظ كتاب « الغدير » مىگويد : « حديث غدير در صحت و تواتر و استحكام سند به پايه اى رسيده كه نياز به اثبات و تأييد ندارد » .
و همچنين « عبد الفتاح عبد المقصود » دانشمند بزرگ مصرى در تقريظى كه به « الغدير » نوشته است مىگويد : حديث غدير بدون شك حقيقتى است كه دستخوش باطل نمىشود ، فروزان است چون روشنائى روز و آن يكى از حقايق جوشنده الهام است كه از سينه پيامبر صلى الله عليه و آله و سلَّم پراكنده گشت . . [2] .
جريان غدير با آن مراسمى كه برگزار شد ، و اهتمام و توجهى كه پيامبر در اين باره از خود نشان داد و آياتى كه نازل گشت بيعت عمومى كه در حضور پيامبر اكرم صلى الله عليه و آله و سلَّم با على ( عليه السلام ) انجام گرفت ، اهميت اين روز را كاملا روشن نمود ، لذا پس از وفات پيامبر صلى الله عليه و آله و سلَّم با اين كه جريان اوضاع تغيير كرد و افكار ضد غدير گسترش يافت و

[1] قندوزى حنفى ، ينابيع المودة ، ص 36 .
[2] الغدير ، در اول جلد 6 ، ص تقريظ عبد الفتاح .

322