راه دهيم دگر برايمان اطمينانى حتى به صحت كلام رسول خدا ( ص ) نيز باقى نخواهد ماند وهر پاسخى كه در اين زمينه گفته شود در مورد نهج البلاغه نيز صادق خواهد بود [1] .
ابن خشاب كه از مشايخ معتزله است مىگويد :
" كجا براى سيد رضى وكسى ديگر چنين قدرتى است وچنين اسلوبى ، وما با كتابهاى سيد رضى آشنا هستيم وراه واسلوب كلامى او را در نثر شناخته ايم آنگاه مى گويد :
" والله من اين خطبه را ( خطبهء شقشقيه كه بخاطر آن ونظائر آن در انتساب نهج البلاغه تشكيك كرده اند ) در كتابهائى ديده ام كه قبل از تولد رضى دويست سال پيشتر تأليف شده است ومن يافته ام آنرا نوشته شده با خطى كه من شناخته ام علمائى را كه آنرا نوشته اند پيش از آنكه پدر سيد رضى خلق شده باشد [2] سيد رضى بسيارى از موارد به مصادر اشاره كرده واز مآخذ خود نام برده است وجمعى از دانشمندان نيز پس از وى در اين زمينه تحقيقات بيشترى نموده واستناد ومصادر نهج البلاغه را بتفصيل برشتهء تحرير در آورده اند [3] شروح نهج البلاغه بسيارى از متفكرين وعلماى اسلام در مقام شرح نهج البلاغه برآمده وكتب مبسوطى در اين زمينه برشتهء تحرير در آورده اند ونخستين شرح در زمان خود سيد رضى بنام اعلام نهج البلاغه نوشته شده ، وبجز علماى شيعه دانشمندان بنامى چون امام بيهقى وامام فخررازى وابن ابى الحديد شروحى تأليف نموده اند

[1] شرح ابن ابى الحديد ج 2 / صفحه 545 و 546
[2] شرح ابن ابى الحديد ج 2 / صفحه 545 و 546
[3] مصادر نهج البلاغه واستناد نهج البلاغه .

27