مىآيند كه دو دست و دو پا و پنج انگشت مىدارند و آنچه نادراً بر خلاف اين واقع مىشود به سبب علتى است كه در رحم حادث مىشود ، يا در مادّه كه جنين از آن به هم مىرسد عارض مىگردد چنانچه بلا تشبيه صانعى كه خواهد صنعتى را به عمل آورد و به اعتبار نقصى و علَّتى كه در آلات و ادوات او هست نوع ديگر شود و اين منافات با حكمت و تدبير صانع ندارد .
و اگر گويند كه : خدا قادر بود كه اين علَّت را از رحم و از ماده زايل گرداند كه مستوى الخلقه فرزند متولد شود .
جواب گوئيم كه : براى آن نكرد كه مردم بدانند كه اشياء به محض طبيعت به عمل نمىآيد كه هميشه بر يك نهج باشد و غير آن نتواند بود ، بلكه به تقدير و عمد صادر مىشود از خالق حكيم مبين كه گاه چنان مىكند گاه چنين و استدلال كنند بر آن كه همه محتاجند به ايجاد خالق و قدرت او به نهايت كمال برسند * ( فَتَبارَكَ الله أَحْسَنُ الْخالِقِينَ ) * . اى مفضّل ! بگير آنچه به تو دادم ، و حفظ كن آنچه به تو بخشيدم ، و حمد كن نعمتهاى او را و شكر پروردگار خود را و مطيع دوستان او باش . به تحقيق كه شرح كردم براى تو از ادلهء بر خلق و شواهد بر صواب تدبير اندكى از بسيار و جزوى از كل ، پس تدبّر كن در آن و عبرت بگير از آن .
من گفتم به يارى تو اى مولاى من ! قوت بر فهم و حفظ اينها مىيابيم ، پس دست مبارك خود را بر سينهء من گذاشت و فرمود كه :

230