تمام اين سخنان منزّه و مبرّا است ، او حىّ دائم ، قائم بر جميع نفوس و كسب خلائق در روز و شب است ، اگر موارد شكّ ديگرى هم دارى بيان كن ! .
گفت : همينها كه بيان كردم كافى است اى أمير المؤمنين .
حضرت فرمود : تأويل آياتى كه سؤال نمودى برايت بيان خواهم كرد ، و هيچ توفيقى جز در پرتو خداوند ميسور نگردد ، بر او توكَّل نموده و به سوى او بازمىگردم ، و متوكَّلان بايد بر او توكَّل مىكنند .
امّا آيهء : * ( الله يَتَوَفَّى الأَنْفُسَ حِينَ مَوْتِها ) * ، و * ( قُلْ يَتَوَفَّاكُمْ مَلَكُ الْمَوْتِ ) * ، و * ( تَوَفَّتْه رُسُلُنا ) * ، و * ( الَّذِينَ تَتَوَفَّاهُمُ الْمَلائِكَةُ طَيِّبِينَ ) * ، و * ( الَّذِينَ تَتَوَفَّاهُمُ الْمَلائِكَةُ ظالِمِي أَنْفُسِهِمْ ) * ، خداوند تبارك و تعالى اجلّ و اعظم از آن است كه خود متولَّى اين امور شود ، و فعل رسولان و ملائكهء او همان فعل خداوند است ، زيرا اينان عمل به امر او مىكنند ، بنا بر اين خداوند جليل گروهى از ملائكه را بعنوان رسول و سفير ميان خود و خلق برگزيده است ، و ايشان همان كسانند كه مىفرمايد : * ( الله يَصْطَفِي مِنَ الْمَلائِكَةِ رُسُلًا وَمِنَ النَّاسِ ) * ، بنا بر اين تولَّى قبض روح أهل طاعت را ملائكهء رحمت بعهده دارند ، و قبض روح أهل معصيت را ملائكهء عذاب انجام مىدهند ، و ملك الموت ؛ يارانى از فرشتگان رحمت و عذاب دارد ، كه

546