نام کتاب : الاحتجاج ( فارسي ) نویسنده : الشيخ الطبرسي جلد : 1 صفحه : 35
نيز به نيّت پروردگار با عظمت و جلال عبادت و سجده مىكنيد ، نه خود كعبه . رسول خدا صلَّى الله عليه و آله فرمود : همهء شما راه خطا پيموده و از راه حقيقت منحرف شدهايد . سپس رو به گروه نخست كرده و فرمود : اين سخن شما كه خداوند در پيكرهاى جمعى كه به شكل اين بتان بودند حلول كرده ، در نهايت ضعف است ، چرا كه با اين كلام مىبايد خداوند مانند مخلوقات : محتاج ، محدود و حادث باشد . و با اين حلول ، آيا خداوند جهان در چيزى محدود و محاط نخواهد شد ؟ و در صورت حلول هيچ وجه تمايزى ميان پروردگار و ساير خصوصياتى كه در اجسام حلول مىكند : همچون رنگ و طعم و بو و نرمى و زبرى و سنگينى و سبكى ، پديدار خواهد شد ؟ و چگونه مىشود كه آن جسم محيط : حادث ، و آنچه در محيط او واقع شده قديم باشد ؟ و بايد بعكس باشد ، يعنى محيط قديم و محاط [ همان كه محدود به او شده ] حادث باشد . و چگونه مىشود پروردگارى كه آفرينندهء همهء موجودات است ، محتاج به محلّ ( جاى حلول ) باشد ؟ در حالى كه خداوند با عظمت و جلال ، ازلى و ابدى است ، ( يعنى : خداوند پيش از محلّ و پيش از موجودات جهان ، برخوردار از هستى و غنا بوده است ) ، و چون خداوند را به واسطهء حلول كردن او با صفات پروردگار در معرض زوال و حدوث قرار دهيد ، و در نتيجه معلوم است آنچه زائل و حادث شود فانى است . آرى حالّ و محالّ ( هر چه در چيزى حلول مىكند و آنچه در آن حلول مىشود ) با اين صفات ( حدوث ، تغيير ، زوال و فناء ) متّصف مىشود ، و اينها همه كاشف از تغيير ذات شىء است .
35
نام کتاب : الاحتجاج ( فارسي ) نویسنده : الشيخ الطبرسي جلد : 1 صفحه : 35