رسول خدا صلَّى الله عليه و آله فرمود : آيا شما با چشم خود هميشگى بودن موجودات و قديم و ازلى بودن آنها را ديده‌ايد ؟ اگر بگوييد آرى لازم است با همين عقل و قواى بدنى ، ابدى و ازلى باشيد تا بتوانيد تمام موجودات را به صفت قديم و ازلى بودن ببينيد ، و اين خلاف حسّ و عيان ، و مخالف شهود همهء عقلاى بشر است . [ و البتّه چنين ادّعايى نخواهيد كرد ] دهريّه گفتند : آرى ، ما قديم بودن و بقاى موجودات را نديده‌ايم .
فرمود : پس چرا حكم به قديم بودن و بقاى موجودات مىكنيد ، با اينكه بنا به اعتقاد خودتان نه حدوث اشياء را مشاهده كرده‌ايد و نه قديم بودنشان را ؟ و چگونه مىتوانيد يك طرف را برگزيده و طرف ديگر را نفى كنيد ؟ آيا گردش شب و روز را نمىبينيد كه هر يكى پشت سر ديگرى در جريان است . گفتند : آرى .
فرمود : آيا اين گردش و ترتيب در ميان شب و روز از زمانهاى گذشته بوده و خواهد بود ؟ گفتند : آرى . فرمود : آيا ممكن است [ اين تناوب بهم ريزد و ] شب و روز در يك جا جمع شوند ؟ گفتند : نه ؛ ممكن نيست .
فرمود : در اين صورت ، از هم جدا و منفصلند ، وقتى زمان يكى گذشت ، ديگرى بدنبال آن جريان مىيابد . گفتند : آرى همين طور است .

30