كه خانه را به قيمت عادله تقويم كنند ، و ثلث ميّت را منظور دارند ، پس اگر در ثلث او مبلغى باشد كه بهاى خانه را فرا گيرد ، ورثه حقّ ندارند كه او را بيرون كنند ، ولى اگر ثلث بهاى خانه را فرا نگيرد ، حقّ ندارند كه او را بيرون كنند ، به آن امام گفتند :
اگر مردى كه حقّ سكنى به او واگذار شده بعد از مردن صاحب خانه بميرد ، آيا سكنى به بازماندگان او انتقال مىپذيرد ؟ فرمود : نه .
شرح : « ظاهر لفظ خبر ابهام دارد ، زيرا گفته است : صاحب خانه كسى را مالك منفعت خانه تا زمانى كه خودش زنده است قرار داده ، بعد گفته است ورثه مىتوانند آن شخص را بيرون كنند يا نه ، در صورتى كه مدّتش تا زمان حيات صاحب خانه بوده و مدّت كه تمام شده باشد ديگر جاى سؤال باقى نيست ، جمعى گفته‌اند جمله تفسيريّه كه - يعنى صاحبدار - باشد اشتباه است ، و مدّت حيات صاحب منفعت مراد بوده ، على كلّ حال به نظر ميرسد اين كار در مرض موت صاحب خانه انجام شده و به حساب ثلث بايد گذارده شود اگر منافع خانه كمتر از ثلث باشد در مدّتى كه آن شخص ساكن شده است در آن بماند تا تمام ثلث ، يا از دنيا برود آن وقت به ورثه بازگردد و اگر بيش از ثلث شده بود مىتوانند او را بيرون كنند » .
5597 - و حسن بن على بن فضّال ، از احمد بن عمر حلبى ، از پدرش روايت كرده است كه گفت : از امام صادق عليه السّلام در بارهء مردى سؤال كردم كه شخصى را بمدّت حياتش در خانهء خود سكنى داده ، فرمود اين كار براى او جايز است و حقّ ندارد كه او را بيرون كند . گفتم اين كار هم براى او جايز است و هم براى بازماندگانش ؟ فرمود : براى او جايز است ، و از آن امام در باره مردى سؤال كردم كه

121