دهد ) زيرا درست نيست و يا جايز نيست حقّ احدى ضايع گردد .
3300 - حسن بن على و شاء گويد : احمد بن عمر گفت : از امام ( نامش را نبرده است ) در بارهء كلام خداوند در سورهء مائده - آيهء 105 كه فرموده : * ( ذَوا عَدْلٍ مِنْكُمْ أَوْ آخَرانِ مِنْ غَيْرِكُمْ ) * پرسيدم ، فرمود : « اللَّذان منكم » يعنى مسلمان باشند ، و و اللَّذات من غيركم ) * يعنى از اهل كتاب باشند ، و اگر از اهل كتاب يافت نشد از مجوس باشد زيرا رسول خدا صلَّى الله عليه و آله با آنها معامله اى كه با اهل كتاب مىكرد انجام مىداد ، و اين در وقتى بود كه يكى از مسلمانان در سرزمين غربت از دنيا مىرفت و از مسلمين كسى نبود كه شهادت دهد بوصيّت يا مقدار مال او ، لذا دو تن از اهل كتاب را شاهد مىگرفتند .
3301 - حماد از حلبى روايت كند كه از امام صادق عليه السّلام شنيدم كه در بارهء عبد مكاتب مىفرمود : مردم تا مدّتى شرط نمىكردند كه اگر نتوانست وجه مكاتبه را بدهد بازگشت برقيّت كند ، ولى امروزه شرط مىكنند و اين شرط لازم الوفا است زيرا مسلمانان متعهّد به شروطى كه كرده‌اند هستند ، و عبد مكاتب ( يعنى عبدى كه خود را به مقدارى مال كه كمكم بپردازد از ارباب خود خريده است ) به اندازه اى

61