دارد پول يا مال ، و بدهكار وى را به طعام دعوت مىكند يا تحفه اى به او مىبخشد ؟
فرمود : اشكالى ندارد .
4031 - يعقوب بن شعيب از امام صادق عليه السّلام پرسيد : شخصى به كسى پولى قرض مىدهد كه درهم سائيده و ناسالم است ، و هنگام باز گرفتن درهمهاى تازه و نو مىستاند و بدهكار با كمال رضايت و بدلخواه مىپردازد ، صحيح است ؟ فرمود : اشكالى ندارد ، و اين را از امير المؤمنين عليه السّلام نقل كرد .
شرح : « بايد دانست كه اگر شرط كنند كه در مقابل درهم سائيده شده و ناقص ، درهم سالم و تازه بدهد معامله ربوى خواهد بود ، و آنچه در خبر است آنست كه شرط نكرده‌اند » .
و ربا بر دو قسم است يك قسم جايز و قسم ديگر حرام ، و امّا آنچه خوردنش حلال است آن هديّه اى است كه تو خود به طلبكار مىدهى و جزاى آن را بهتر از آن توقّع دارى و اين همان گفتار خداوند است كه مىفرمايد : « و آنچه را شما به رسم هديّه بتوقّع منفعت دنيوى داده‌ايد كه اموال مردم را بيفزائيد آن نزد خداوند نيفزايد - روم : 39 » و امّا آن ربائى كه خوردنى نيست ( و حرام است ) پس آنست كه شخصى به

386