ديگرى ده درهم وام دهد كه او پس از مدّتى بيش از ده درهم باز گرداند و اين ربائيست كه خداوند نهى فرموده و گفته است : « اى كسانى كه ايمان آورده‌ايد از خداوند پروا كنيد و رها كنيد آنچه زيادى بر سرمايهء شماست اگر براستى اهل ايمانيد ، و اگر ترك ربا خوارى نكرديد پس با خدا و پيامبرش اعلان جنگ دهيد ، و چنانچه توبه كرديد پس همان رأس مال اوّليّه ( كه به به قرض داده‌ايد ) از آن شماست و در اين صورت نه ستم كرده‌ايد و نه بشما ستم شده است » ( بقره : 279 ) خداوند عزيز اين را مىخواهد كه آنچه افزون از سرمايه گرفته است به صاحبش باز پس دهد ، تا حدّى كه گوشتى كه از غذاى تهيّه شده از مال ربوى روئيده آب شود به اينكه وقتى موفّق به توبه گرديد بسيار حمّام رود تا گوشت بدنش نقصان يابد ( يعنى كارى كند كه وزنش سبك گردد ) .
و هر گاه شخصى به ديگرى گويد : اسبت را با اسب من عوض كن و فلان مبلغ اضافه مىدهم ، جايز نيست . بلكه بگويد : اسبم را به فلان مبلغ مىفروشم و اسب تو را به فلان مبلغ مىخرم .
شرح : « اين كلام مؤلَّف مضمون خبريست كه شيخ طوسى در كتاب تهذيب بسند صحيح از عبد الله بن مسكان از امام صادق عليه السّلام روايت كرده است و در كتاب استبصار آن را حمل بر افضل و احوط بودن كرده است » .
( باب مبادله و عينه ) مترجم گويد : « عينه آنست كه شخص متاعى را به بهاى معيّنى نقدا

387