بمبلغى با مملوك خويش عقد مكاتبه بسته آيا آن بنده حقّ دارد بمولا بگويد چيزى از مبلغ مذكور در عقد كم كن و همه را يك جا بستان ، آيا اين جايز است ؟ امام عليه السّلام فرمود : اگر به صورت هبه به او ببخشد مانعى ندارد ، و چنانچه بابت تعجيل و زود وصول كردن مبلغ معلوم باشد ، درست نيست .
شرح : « حكم اخير را مشهور حمل بر كراهت كرده‌اند » .
3473 - عمار بن موسى گويد : امام صادق عليه السّلام در بارهء مكاتبى كه دو مالك داشته و يكى از آنها نصيب خويش را بخشيده است ، فرمود : يك روز خدمت آنكه سهمش را نبخشوده انجام دهد و روز ديگر به خود بپردازد ، گويد : پرسيدم اگر مكاتب وفات كرد و اندوخته اى داشت از آن كيست ؟ فرمود : ميان هر دو تن شريك نصف به نصف تقسيم مىشود .
3474 - عمر بن يزيد گويد : از امام صادق عليه السّلام پرسيدم مردى غلامى داشت و در نظر گرفت وى را به نحوى آزاد نمايد ، و او با مولايش قرارى امضاء نمود كه آزادانه بكارى مشغول شود و سالى فلان مبلغ به مولايش بپردازد ، مولايش هم پذيرفته بود ، بنده به كار پرداخت و سودى بيشتر از آنچه بايد بپردازد بدست آورد . امام

162