سزاوارتر است بر ايشان از خودشان ، نهاده شده است ، كه پس از پذيرفتن اينكه پيغمبر نسبت به آنان از خودشان اولى است فرموده : « بنا بر اين هر كه را من سزاوارتر به اويم از خودش پس همين نسبت اولويت را علىّ هم نسبت به او دارد ، و سزاوارتر است به او از نفس خودش » چون معنى جملهء دوم ( فَمن كنت مَولاه ) همان مفاد جملهء اوّل ( أَ لَست أَولى . . . ) مىباشد ، زيرا ( به سبب فاء عاطفه ) جملهء بعدى در برگيرندهء همان معنى قبلى ( معطوف ) است كه قبلا ثابت شد غير از حمل بر معنى ( مالك اطاعت شدن ) بر معناى ديگر جايز نيست ، مگر نمىبينى اگر شخص به عدّه اى گفت : اين كالاى مخصوص را كه بين همهء ما مشترك است مىفروشيم و سود و زيانش را ميان خود تقسيم مىكنيم ، و آن گروه بگويند : آرى ، چنين باشد . سپس بگويد : « بنا بر اين هر كس كه من شريك اويم پس زيد هم شريك اوست » سخن درستى خواهد بود ، و علَّت درستيش اين است كه « شركت » عبارت است از قول گوينده ( اين كالاى مخصوص بين همهء ما مشاع است و سود و زيان حاصل از فروش آن را تقسيم مىنمائيم ) و بهمين جهت بعد از آن صحيح است بگويد : ( پس من شريك هر كس هستم زيد بعد از من شريك اوست ) ، مانند همين مثال است فرمايش خاتم انبياء كه خطاب به مردم فرمود : ( آيا من سزاوارتر نيستم بشما از خودتان ، پس هر كه را من سزاوارترم به او از خودش اين على سزاوارتر است به

172