نام کتاب : معاني الأخبار ( فارسي ) نویسنده : الشيخ الصدوق جلد : 1 صفحه : 111
گفتند : يعقوب جنّى را اسير كرده و به ستّون بسته است ) . همچنين جبرئيل هم بمعنى نيروى خداست . بنا بر اين ، مفهوم اسرائيل مىشود : قدرت خدا . و بدين گونه است هر اسمى كه جزء پايانى آن « إيل » يا پيش از آن « عبد و يا عبيد » باشد ، و « إيل » نام خداوند مىباشد بنا بر اين معناى « جبرئيل » عبد الله ، « ميكائيل » عبيد الله ( بندهء كوچك خدا ) و همچنين « اسرافيل » عبيد الله است . و « يوسف » از ( آسف ، يوسف ) به معنى خشم گرفته شده است ، چون وجود او برادرانش را خشمگين مىساخت ، خدا فرموده است : « * ( فَلَمَّا آسَفُونا انْتَقَمْنا مِنْهُمْ ) * » ( پس آن هنگام كه ما را خشمگين ساختند ، از ايشان انتقام گرفتيم - زخرف 43 : 55 ) . مقصود از نامگذارى او به يوسف اين است كه آنچه از فضيلت او بر برادرانش روشن مىگرديد ، خشم آنها را شعله ور مىساخت . و « موسى » را نيز به اين نام خوانند زيرا كه خاندان فرعون جعبه اى را كه وى در آن قرار داده شده بود از رود نيل در جايى بين آب و درخت پيدا كرده ، و از وسط آب بيرونش آوردند ، به زبان قبطى آب را « مو » و درخت را « سى » نامند . يعنى شخصى كه از بين آب و درختان گرفته شده است [1] .
[1] او را موشا مىگفتند سپس معرب كرده يعنى شين را به سين بدل ساختند و به قاعدهء ناقص يائى به يا نوشته و به ألف خواندند . ( دهخدا حرف م صفحهء 79 )
111
نام کتاب : معاني الأخبار ( فارسي ) نویسنده : الشيخ الصدوق جلد : 1 صفحه : 111