بودند و براى آنها و ديگران كارى انجام - نشد پايان اين فصل 6 - بررسى گفتار ابن خلدون راجع بمهدى موعود ابن خلدون نويسنده اين فصل در مقدمه معروف تاريخ خود يكى از دانشمندان سنى و مالكى مذهب هشتم اسلامى بوده ، مردى محدث و فقيه و در عصر خود بسيار روشن فكر و ايرادگير و موشكاف و دير باور بوده است ولى راجع بموضوع ظهور مهدى در آخر الزمان راهى براى انكار نداشته و موضوع را بسيار مسلم و ثابت ميدانسته است از اين رو آنچه را كه از اخبار راجع باين موضوع بنظر خود مسلم ميدانسته از كتب متفرقه اهل سنت جمع آورى كرده و اين كتب غالبا در قرن سوم اسلامى تاليف شده است و راويان آن حد اكثر بچهار واسطه اخبار را از پيغمبر اسلام نقل كرده‌اند و اخبارى كه او نقل كرده با مضمون اخبار اماميه از جهات بسيارى موافق است و جز در چند مورد و جزئى اختلاف ندارند و بلكه در بسيارى از تعبيرات يك لفظ دارند و ما براى نمونه مواردى را خاطر نشان ميكنيم .
1 - در روايت ابو بكر بن ابو خثيمه از جابر از پيغمبر صلَّى الله عليه و آله « هر كه ظهور مهدى را تكذيب كند كافر است .
2 - در روايت ترمذى و ابو داود از ابن مسعود از پيغمبر صلَّى الله عليه و آله و سلم « اگر از دنيا جز يك روز نماند خدا آن روز را دراز كند تا مردى از خاندان مرا برانگيزد كه نامش نام من است .
3 - ترمذى در روايت ابن مسعود « دنيا از ميان نرود تا آنكه مردى از خاندان من كه هم نام من است بر عرب فرمانروا شود .
4 - ابو داود از على عليه السّلام از پيغمبر صلَّى الله عليه و آله و سلم « اگر از دنيا بيش از يك روز نماند در آن روز خدا مردى از خاندان من برانگيزد كه زمين را چنانچه پر از ظلم و جور شده است پر از عدل و داد كند .
5 - ابو داود از ام سلمه از پيغمبر صلَّى الله عليه و آله و سلم « مهدى از خاندان من از نسل فاطمه است 6 - در روايت ديگر از ام سلمه » در ميان ركن و مقام با او بيعت ميكنند . . . اسلام را در سراسر زمين مستقر ميسازد .
7 - ابو داود از ابو سعيد از پيغمبر صلَّى الله عليه و آله « مهدى از منست » 8 - ترمذى و ابن ماجه و حاكم از ابو سعيد خدرى از پيغمبر صلَّى الله عليه و آله و سلم « در ميان امت من مهدى ظهور ميكند .
9 - مسلم در صحيح خود از جابر رسول صلَّى الله عليه و آله فرمود در پايان روزگار امت من خليفه اى

51