كند و خبائث را بر آنها حرام سازد آن بارهاى سنگين تكاليف گذشته را از دوش آنها بردارد و زنجيرهاى آنها را بگشايد - اين هم باز مژده و اميد بآينده بوده است .
2 - اميد بآينده در اسلام اسلام در دوران سادگى و صفاى خود بسيار وسائل راحتى براى بشر آورد و مسامحات فراوانى بآنها مبذول داشت ولى باز هم براى فوز نهائى در آيات بسيارى از قرآن مجيد وعده آينده داده است و بشر را روى اميد بآينده دلگرم كرده است در سورهء مائده آيه 54 ميفرمايد اى آنان كه گرويديد هر كس از شماها كه از دين خود برگردد در آينده خداوند مردمى بياورد كه دوستشان دارد و دوستش دارند ، بر مؤمنان فروتن باشند و بر كافران سرفراز ، در راه خدا نبرد كنند و در باره خدا سرزنش هيچ سرزنشكننده را بحساب نگيرند ، اين از فضل خدا است كه بهر كس خواهد آن را بدهد و خدا داراى فضل بزرگى است .
اين آيه نسبت بآينده اسلام يك پيش بينى مفصلى دارد كه بدو قسمت بيان شده است .
1 - ارتداد و برگشت از طريقه و روش دين اسلام و به تعبير ديگر پيدايش يك وضع ارتجاعى 2 - پيدايش يك مردم با ايمان و مخلصى كه براى تحكيم آئين اسلام مجاهده و فداكارى بىباكانه اى مينمايند و تأييد و كمك خدا با آنهاست پيش از تدبر در دو قسمت مورد نظر اين آيه شريفه ، اين تذكر لازم است كه نميشود اين را تطبيق بجنگهاى رده دوره ابو بكر كرد .
در تاريخ اسلام مسلم است كه بعد از وفات پيغمبر صلَّى الله عليه و آله و سلم در حادثه بزرك در محيط اسلامى پديد شد كه بيكديگر پيوست داشت .
1 - موضوع سقيفه بنى ساعده بود كه در مركز اسلام ، مدينه طيبه پيش آمد و جمعى از فراريان جيش اسامه در آنجا انجمن كردند و كار زمامدارى اسلام را در شور عمومى گذاشتند و با يك وضع شتابزدگى با ابا بكر بيعت كردند و ديگران را بپيروى آن دعوت نمودند و مردم مدينه مقهور اين وضع غير منتظر و ناگهانى شدند و در حقيقت غافلگير شدند . علت عمده پيشرفت اين بيعت دو چيز بود يكى نفاق انصار و ديگرى نفوذ يك دسته از مهاجرين كه با پيشوائى على بن - ابى طالب موافق نبودند و از صراحت و سختگيرى و جوانى او نگرانى داشتند ، بيعت ابى بكر با دسيسه و زور و اضطراب انجام شد و آن محيط امن و آرام صادقانه زمان پيغمبر را در هم ريخت .
خاندان سعد بن عباده از انصار از اين پيش آمد تو سرى خورد و خشمناك كنار نشست و خاندان خود پيغمبر ماتم زده و عزادار مورد تهديد و هجوم قرار گرفت .
با اين دو اقليت معتبر جمعى هم نظر بودند زبير در كنار على عليه السلام بود و سلمان و مقداد و ابو ذر هم باو پيوستند ولى اكثريت ، پيروان ابو بكر بسختى بر آنها فشار آوردند و هدف خود را

5