استدلال ديگر بر وجود امام غائب ( 1 ) يكى از علماء اماميه گويد بر ما و بر هر عاقلى كه ايمان بخدا و رسول و قرآن و پيغمبران پيش از پيغمبر ما محمد ( ص ) دارد لازمست تامل كند در حال امتهاى گذشته و قرنهاى از ميان رفته و با اين تامل دريابيم كه وضع رسولان و امتهاى گذشته شبيه وضع امت ما بوده است از اين رو كه نيرومندى هر دينى در زمان پيغمبران گذشته وابسته پذيرائى و قدردانى امتها بوده است از رسولان خود كه سبب كثرت پيروان او ميشده در آن عصر و زمان و هيچ امتى بعد از شيوع اسلام چون امت اسلامى مطيع پيغمبر خود نبوده زيرا پيغمبران بزرگى كه پيش از پيغمبر ما مدار شريعتگذارى و وحى بودند همان نوح است و ابراهيم و موسى و عيسى عليهم السلام هم آنانند كه آثار و اخبارشان در دست امتها است و با مراجعه بتاريخ درك ميكنيم كه دين آنها در دست متدينين بآن دچار سستى و پستى گرديد چون در زمان خود پيغمبران و بعد از گذشت آنان چنانچه لازم بود محافظت دستورات دين را نكردند و همچنين خداى عز و جل هم ( در سوره مائده آيه 15 ) فرموده است رسول ما آمد نزد شما تا براى شما بيان كند بسيار از آنچه كه از كتاب پنهان كرديد و از بسيارى هم صرف نظر كند خداى عز و جل وضع قرون گذشته را چنين توصيف كرده و فرموده ( در سوره مريم آيه 59 ) يك نسل آينده بجاى آنها نشست كه نماز را ضايع كردند و پيروى شهوات نمودند و بزودى گمراهى را برخورند ) و خدا در مقام نصيحت اين امت ( در سوره حديد آيه 16 ) فرمايد نباشيد مانند آنان كه داده شدند كتاب را پيش از اين و مدت آنها طولانى شد و دلهايشان سخت گرديد و در روايت هم آمده است كه زمانى بر مردم آيد كه از اسلام نماند جز اسمى و از قرآن نماند جز رسم كتابتى و پيغمبر ( ص ) هم فرمود بدرستى كه اسلام آغاز شد در غربت و بزودى برگردد بحال غربت خوشا بحال غريبان ، شيوه خداى عز و جل اين بوده كه در هر دوره اى رسولى مبعوث ميكرده تا

154