كسى را بلقبى كه مشعر بر ذمّ است بخوانى ، قرآن ميفرمايد : * ( وَلا تَنابَزُوا بِالأَلْقابِ ) * عيبجوئى نكنيد و مردم را بلقب بدشان نخوانيد ، چرا كه شايد ناخوش داشته باشد آن لقب را كه اشعار بذمّ و سرزنش او دارد .
توضيح : « العتاهية » مصدر است و معنى آن گمراهى و بىخردى است ، و ابو العتاهيهء شاعر نامش اسماعيل بن قاسم است و كنيه اش ابو اسحاق ، و او را مهدى عبّاسى ابو العتاهيه لقب داد ، و ماجرائى ميان او و عتبه كنيز مهدى رخ داد و مهدىّ گفت ، « اراك مختلطا متعتّها » تو را مجنون و ياوه سرا مىبينم ، از آن زمان وى را ابو العتاهيه لقب دادند » .
8 - احمد بن زياد همذانىّ - رضى الله عنه - بسند مذكور در متن از ابراهيم بن محمّد حسنىّ روايت كرد كه گفت : مأمون كنيزى را بهديّه به نزد حضرت ابو الحسن عليه السّلام فرستاد ، پس چون نزد حضرت آورده شد از سپيدى موى آن بزرگوار اظهار كراهت نمود ، امام چون ناخوشايندى كنيز را ديد ، او را با شعرى كه بمأمون نوشته بود باز گردانيد ، و آن ابيات چنين است :
< شعر > نعى نفسى إلى نفسى المشيب و عند الشّيب يتّعظ اللَّبيب < / شعر > با هفت سطر ديگر كه در متن مذكور است كه ترجمهء آن ذكر مىشود :
1 - پيرى و سپيدى مويم بمن خبر مرگم را ميدهد ، و شخص زيرك و هشيار هنگام پيرى نصيحت پذير است .

414