بطاعت فرمان او نهند ، هيچ كس سر باز نمىزند از اينكه فرزندان و ذريّهء او را اطاعت كند ، و آن چندان بر كسى گران نيست كه فرمانگزار اولاد پيامبرش باشد و اطاعت از ذريهء رهبرش نمايد ، ولى اگر بعكس امامت در غير فرزندان رهبر باشد همه كس خود را ذى حقّ ديده بلكه شايسته تر از ديگران به سرپرستى و پيشوائى امّت ميداند ، و از اين رو چنان كبر و نخوت و خودخواهى گريبانگير آنان خواهد شد كه ديگر زير بار طاعت آن كس كه او را كمتر از خود ميپندارند نخواهند رفت ، و اين خود موجب فساد و نفاق و اختلاف خواهد شد .
و چنانچه فردى بگويد : چرا اقرار به يكتائى خداوند و شناختن وحدانيت او بر خلق واجب است ؟ گفته مىشود : بجهات مختلفى كه از جملهء آنها اينست كه اگر بر آنها واجب نمىشد اين اقرار و شناخت ، ممكن بود كه دو مدبر يا بيشتر براى عالم تصور كنند و اگر چنين چيزى جايز بود راه شناخت نبود و خالق حقيقى خود را از آن ديگر تميز نمىدادند ، زيرا هر انسانى نمىدانست كه كدام يك از آن دو ، خالق اوست ، و كسى را كه آفرينندهء او نيست او را اطاعت ميكرد و بر هيچ كس معلوم نبود كه كداميك او را خلق كرده است و امر كدام را بايد بپذيرد و اطاعت نمايد ، و از منهيّات كدام نهىكننده بايد

208