عرض كردند . * ( أَ تَجْعَلُ فِيها مَنْ يُفْسِدُ فِيها وَيَسْفِكُ الدِّماءَ وَنَحْنُ نُسَبِّحُ بِحَمْدِكَ وَنُقَدِّسُ لَكَ ) * آيا قرار ميدهى در زمين مخلوقى را كه افساد كنند و خون ريزش كنند و حال آنكه ما تسبيح ميكنيم بحمد تو و تقديس ميكنيم ترا حقتعالى در جواب آنها فرموده * ( إِنِّي أَعْلَمُ ما لا تَعْلَمُونَ ) * و من ميدانم چيزى را كه شما نميدانيد پس هميشه علم حقتعالى سابق بر اشياء بود و قديم بود پيش از اينكه اشياء را خلق كند پس پاكست خدا و دور است از ناشايستها پروردگار ما و بلند است مرتبهء او از هر وصفى و عظيم الشأن است و خلق فرموده است اشياء را بآن طورى كه مشيت او قرار گرفت و عالم بود بر آنها سابق بر اشياء چنين است پروردگار ما و هميشه پروردگار ما دانا و شنوا و بينا بوده است . 9 - از فضل بن شاذان مروى است كه گفت از حضرت رضا ( ع ) شنيدم كه ميفرمود در دعاء خود ، منزه و مبرا از عيوب و نقائص است كسى كه آفريد خلق را بقدرت خود و محكم كرد آنچه آفريد بحكمت خود و نهاد هر چيزى را در موضع خود بسبب علم خود و منزه است كسى كه عالم و دانا است بنگريستن كسى كه دزديده مىنگرد بكسى كه حلال نيست نگريستن بآن و ميداند آنچه را كه در سينه ها مخفى و پنهانست و نيست مثل او چيزى و اوست شنوا و بينا . 10 - از حسين بن خالد مروى است كه گفت از حضرت رضا ( ع ) شنيدم كه ميگفتند كه خداوند تعالى عالم و قادر وحى و قديم و شنوا و بينا بود من باو عرض كردم يا ابن رسول الله از جمعى شنيدم كه ميگفتند كه حقتعالى هميشه عالم است بعلمى و قادر است بقدرتى وحى است بحيوانى و قديم است بقدمى و سميع و شنوا است بسمعى و بصير و بينا است ببصرى ، فرمود كسى كه اين طور بگويد و متدين باين معنى شود خداى ديگر با خدا گرفته است و از ولايت ما بهرهء ندارد .
پس از آن فرمود خداى عز و جل هميشه دانا و قادر وحى و قديم و شنوا و بينا است بذات خود يعنى اينها صفات ذات است و بلند است شأن او بلندى عظيمى و مبرا است از چيزى كه مشركين و مشبهه قائلند . 11 - از صفوان بن يحيى مروى است كه گفت بحضرت ابى الحسن ( ع ) عرض كردم كه فرق ميان ارادهء خالق و ارادهء مخلوق چيست ؟
فرمود ارادهء مخلوق عزم و قصد است بر فعل كه بعد از اين ظاهر سازد و آن فعلى است كه بعد ظاهر خواهد شد اما اراده خداوند احداث و ايجاد است نه غير آن چه حقتعالى نمينگرد در فعل و عزم نميكند و فكر و انديشه نميكند و اين صفات از او منتفى است و اينها از صفات مخلوق است پس ارادهء حقتعالى عين فعل است نه غير آن چون بگويد ايجاد مىشود بدون لفظى و بدون سخن راندن بزبانى و بدون عزمى و بدون تفكرى و بدون كيفيت و چگونگى چه حقتعالى بدون كيفيت است .

77