قرآن مجيد فرموده * ( سَلامٌ عَلى نُوحٍ فِي الْعالَمِينَ ) * و فرموده است * ( سَلامٌ عَلى إِبْراهِيمَ ) * و فرموده است * ( سَلامٌ عَلى مُوسى وَهارُونَ ) * و نفرموده است سلام على آل نوح و نفرموده است سلام على آل ابراهيم و نفرموده است سلام على آل موسى و هرون و فرموده است سلام على آل ياسين يعنى آل محمد ( ص ) مأمون عرض كرد كه دانستم شرح و بيان اين مطلب در معدن نبوت است يعنى اقرار و تصديق كردم بمطالبى كه از تو صادر مىشود چه توئى معدن نبوت و مخزن علوم الهى پس اين آيهء هفتم بود اما آيهء هشتم قول خداوند است * ( وَاعْلَمُوا أَنَّما غَنِمْتُمْ مِنْ شَيْءٍ فَأَنَّ لِلَّه خُمُسَه وَلِلرَّسُولِ وَلِذِي الْقُرْبى وَالْيَتامى وَالْمَساكِينِ وَابْنِ السَّبِيلِ ) * و بدانيد اى مؤمنان كه آنچه غنيمت بدست آورديد از كافران بقهر از هر چه اطلاق چيز بر آن شود حتى ريسمان و چوب پس بدرستى كه مر خداى راست پنج يك آن و مر رسول خداى را و مر خويشان رسول را كه بنى هاشم و بنى عبد المطلب و يتيمان ايشان را و درويشان محتاج ايشان را و مسافران ايشان را كه زادى نداشته باشند كه بوطن خود باز رسند و اگر چه بوطن خود متمول باشند پس حقتعالى سهم اقربا را بسهم خود و بسهم رسول مقترن فرموده پس اين فضل و تميزيست ميان آل و امت چه حقتعالى اقربا را در مكانى ذكر فرموده و مردم را اگر چه از ساير فرزندان نبى ( ص ) باشند در مكانى ديگر بعد از آن مكان و پستتر از آن مكان ذكر فرموده و از براى خويشان نبى پسنديده است آنچه از براى خود پسنديده است و ايشان را برگزيده زيرا كه مرتبه اول خود را ذكر فرموده و مرتبه دوم رسول را و بعد از آن ذوى القربى را در هر چه از خراج و غنائم دار الحرب و ساير غنائم بدست آيد و در غير اين مقام نيز هر چه از براى خود پسنديده است از براى ايشان پسنديده است و در اين مقام فرموده و قول او حق و صدق است * ( وَاعْلَمُوا أَنَّما غَنِمْتُمْ مِنْ شَيْءٍ فَأَنَّ لِلَّه خُمُسَه وَلِلرَّسُولِ وَلِذِي الْقُرْبى ) * پس اين تاكيدى است اكيد و اثرى است قائم و ثابت در كتاب ناطق خداوندى كه بطلان در آن زمان و بعد از آن زمان در آن نگنجد چه فرستاده اى است از حكيم پسنديده كه اين تاكيد و اثر از براى ايشان ثابت و محقق است تا روز قيامت اما يتامى و مساكين چنين نباشد چه يتيم هر گاه يتيمى آن برطرف شود او را از غنائم بهرهء نباشد و همچنين مسكين هر گاه فقر و مسكنت او منقطع شود او را نصيب حظى از غنائم نباشد و حلال بر او حلال نباشد و ليكن سهم ذى القربى از براى ايشان ثابت و محقق است چه غنى باشند و چه فقير زيرا كه احدى غنى و بىنيازتر از خداوند اكبر و از جناب پيغمبر نيست با وجود اين حقتعالى از براى خود سهمى و از براى آن جناب سهمى قرار داده و آنچه از براى خود و رسول خود پسنديده از براى ذى القربى پسنديده و همچنين

178