گرائيده و به جهنّم رفتند ، به خدا پناه ميبريم از آتش ! فرزندم ! چه بسا فرد نافرمانى كه نجات يافت و چه بسا تلاشگرى كه سقوط كرد ، هر كس كه به دنبال راستى باشد سختى بر او سبك گردد ، هدايت نفس در مخالفت با آن نهفته است ، گذشت ساعات كمكنندهء عمرها مىباشد ، واى بر ستمكاران از خداوند احكم الحاكمين و رازدان ! فرزندم ! چه بد توشه اى است به راه قيامت دشمنى بر بندگان ، آدمى هر جرعه و لقمه اش تواند گلوگير شود ، و هرگز نعمتى جز با از دست دادن نعمتى ديگر به دست نيايد ، چه قدر راحتى به سختى نزديك است ، و تنگدستى به نعمت ، و مرگ به زندگى ، و بيمارى به تندرستى . پس خوشا به حال كسى كه علم و عمل ، و دوستى و كينه ، و گرفتن و رها كردن ، و گفتار و خاموشى ، و كردار و گفتارش را براى خدا از هر پيرايه اى پاك ساخت . و آفرين بر دانشمندى كه عمل كرد و تلاش نمود ، و از شبيخون مرگ بر حذر بوده و آماده و مهيّا گردد . اگر پرسيده شود اندرز گويد و اگر رهايش كند سكوت كند ، گفتارش درست است و سكوتش از درماندگى در جواب نيست ، و واى بر كسى كه گرفتار ناكامى و بىكسى و نافرمانى است ، در اين صورت آنچه از ديگرى عيب داند براى خويش بپسندد و آنچه را كه خود كند بر مردم عيب گيرد .
فرزندم آگاه باش ! هر كس كه نرم گفتار شد دوست داشتنى شود ، خداوند تو را توفيق هدايت دهد ، و به قدرت خود تو را از اهل طاعتش نمايد ، زيرا كه او بخشنده و كريم است .
خطبهء أمير مؤمنان عليه السّلام معروف به « وسيله » « آنچه مناسب حال كتاب بود آورديم » .
سپاس و ستايش آن خدائى را سزاست كه پندار و انديشه‌ها را از راهيابى به هستيش بىبهره ساخته ، و خردها را از خيال پردازى در ذاتش به پرده داشته ، زيرا از همانندى و هم شكلى به دور است ؛ و ذات مقدّسش را تغيير و تفاوتى نيست ، و در صفات كمالش به جزء جزء شدن تبعيض پذير نيست ، از همه چيز جداست ، ولى نه در مسافت ، و در همه چيز هست ، ولى نه بر وجه ممازجت ( آميختگى ) ، بر همه چيز آگاه است أمّا نه به اسباب ، دانش او جز ذات او نيست ، بين او و معلوماتش

84