يك گوسفند است ، و نيز برابر با قيمت يك گوسفند بايد صدقه دهد . و اگر يكى از كبوتران حرم را كشت يك درهم صدقه دهد و نيز يك درهم براى كبوتران حرم دانه بخرد . و اگر جوجه اى را كشت نيم درهم ، و اگر تخم پرنده بود كفّاره اش يك چهارم درهم مىشود . و هر خلافى كه فرد در حال احرام به جهالت يا به خطا مرتكب شود كفّاره اى ندارد جز شكار ، جاهل باشد يا دانا ، از روى خطا مرتكب شده باشد يا به عمد ، كفّاره دارد . و هر خلافى كه از برده و غلام سر زند كفّاره اش تماما بر عهدهء ارباب او است . و هر خلافى كه از فرد صغير كه بالغ نشده سر زند كفّاره اى بر او نيست ، پس اگر تكرار كرد [ چيزى بر او نيست ] ولى از زمره افرادى است كه خدا از او انتقام مىكشد . و اگر فردى محرم ، شكارى را نشان دهد و آن كشته شود ، او كفّاره دارد ، و آن كس كه اصرار دارد پس از اداى كفّاره عذاب آخرتى نيز دارد ، و فرد توبه كار و پشيمان پس از اداى كفّاره عارى از عذاب اخروى است ، و اگر در شب در لانه اش از روى خطا شكار را بقتل رساند چيزى بر او نيست . مگر قصد شكار داشته باشد ، پس اگر شب يا روز شكار كند كفّاره دارد . و فردى كه در احرام حجّ است بايد كفّاره را در مكَّه قربانى نمايد [1] .
و در پى آن مأمون نيز دستور داد تا اين مطالب از قول امام جواد عليه السّلام مكتوب شود . آنگاه رو به خاندانش - كه مخالف با اين ازدواج بودند - كرده و گفت : آيا در ميان شما كسى هست كه اين گونه پاسخ گويد ؟ گفتند : نه بخدا قسم ، قاضى هم قادر نيست ! پس ادامه دادند : اى امير مؤمنان تو از ما به او داناترى . مأمون گفت : واى بر شما ، مگر نميدانيد افراد اين خاندان از سنخ و ريشهء اين مردم نيستند ؟ ! مگر نميدانيد كه رسول خدا صلَّى الله عليه و اله و سلَّم با حسن و حسين عليهما السّلام بيعت نمود در حالى كه آن دو كودكانى خردسال بودند ، و با هيچ طفل ديگرى بيعت نفرمود ؟ ! آيا خبر نداريد كه پدر ايشان على عليه السّلام به رسول خدا صلَّى الله عليه و اله و سلَّم ايمان آورد با اينكه نه سال بيشتر نداشت و خدا و رسولش نيز ايمان او را پذيرفتند و از هيچ طفل ديگرى جز او پذيرفته نشد ، و پيامبر هيچ كودكى را جز او به اسلام نخواند ؟ ! مگر از اين موضوع بىخبريد كه ايشان از يك نژاد و يك تيره‌اند ، بر آخر ايشان جارى شود هر آنچه بر اوّل و نخست آنان نيز جارى مىشود .

[1] اين مطلب خلاف قول سابق است ، و شايد اشتباهى در متن رخ داده باشد .

425