* ( فُقَراءَ يُغْنِهِمُ الله مِنْ فَضْلِه وَالله واسِعٌ عَلِيمٌ ) * : « و عزبهاى خود ( يعنى : مردان بىزن ، و زنان بىشوهر ) را و شايستگان از بندگان و كنيزان خود را به زناشوئى دهيد ، اگر تنگدست باشند خداوند آنان را از بخشش خويش بىنياز مىگرداند ؛ و خدا فراخى بخش و دانا است - نور : 32 » ، سپس محمّد بن على دختر مأمون أمّ الفضل را خواستگارى كرده و مهريّه و كابين او را پانصد درهم مقرّر مىدارد ، و من نيز دخترم را به همسرى او درآوردم ، آيا پذيرفتى اى أبو جعفر ؟ فرمود : آرى ، من اين تزويج را با اين كابين پذيرفتم . مأمون نيز پس از برپايى جشن عروسى به هر يك از مردمان ؛ خاصّ و عامّ ، و اشراف و كارمندان بحسب رتبه و مقامشان جايزه داد ، و براى هر طبقه به فراخور حال عطائى مناسب ارسال داشت .
چون مجلس بپايان رسيد و مردم پراكنده شدند مأمون گفت : اى أبو جعفر اگر موافقى حكم هر يك از آن افراد را در كشتن شكار بر ايمان بيان فرمائيد ، فرمود : شخص در حال احرام اگر شكارى كه كشته از پرندگان بزرگ و در خارج حرم بوده كفّاره اش يك گوسفند است ، و اگر همين مسأله در داخل حرم اتّفاق افتد كفّاره اش دو برابر مىشود ، و اگر جوجهء پرنده اى را در خارج حرم بكشد كفّاره اش يك برهء از شير گرفته شده است ، و بها و قيمتى بر او نيست ، چرا كه خارج حرم بوده ، و چون اين مسأله در حرم صورت پذيرد قيمت جوجه نيز بر آن افزوده مىشود . و اگر شكارى كه كشته از حيوانات وحشى باشد ، الاغ وحشى كفّاره اش يك گاو ، و شتر مرغ يك شتر است . و اگر قادر به پرداخت آن كفّاره نبود بجاى آن شصت فرد مستمند را غذا داده و سير كند ، و اگر از عهدهء آنهم بر نيامد ، هجده روز را روزه بدارد . و اگر آن شكار كه كشته گاو بود ، كفّاره اش يك گاو است ، و اگر نتوانست ، ميتواند سى فرد مستمند را غذا داده و سير نمايد . و اگر نتوانست نه روز را روزه بدارد ، و اگر شكار كشته شده آهو بود كفّاره اش يك گوسفند است ، و اگر نتوانست ، ده فرد مستمند را غذا دهد و سير كند ، و اگر آنهم نتوانست بجاى آن سه روز را روزه بدارد ، و اگر اينها در داخل حرم اتّفاق افتد كفّاره اش دو برابر مىشود « * ( هَدْياً بالِغَ الْكَعْبَةِ ) * » « و بايد قربانى را به كعبه رساند - مائده : 95 » [ يا : « قربانى كه به حرم برسد - مائده : 95 » ] ، حقّى است واجد كه اگر در احرام حجّ بود كفّاره را در « منى » بكشد ، همان جا كه قربانگاه مردم است ، و اگر در عمره بود در مكَّه در حريم كعبه قربانى كند ، و نيز برابر با قيمتش صدقه مىدهد تا دو برابر شود . و همچنين اگر شكارى كه كشته خرگوش يا روباه بود كفّاره اش

424