نام کتاب : تحف العقول عن آل الرسول ( ص ) ( فارسي ) نویسنده : ابن شعبة الحراني جلد : 1 صفحه : 246
بشكافند - بخاطر دست يافتن بر آن - بدان راز پى نبرند . مخفيانه به سخنانش گوش مدهى ( گفتهء ديگران را در باره اش مپذير ) ، در گرفتارى و سختى تنهايش مگذارى ، در هيچ نعمتى بر او حسودى مكنى ، و بايد از لغزشش درگذرى و خطايش را ناديده گيرى ، و چون با تو نادانى كرد حلم و بردباريت را از او دريغ مدارى ( يعنى با او بردبارى كن ) ، رفتارت با او پيوسته مسالمت آميز باشد تا زبان دشنام و ناسزا را از او دور سازى ، و حيلهء فرد ناصح ظاهرى را در او بىاثر كنى ، و بزرگوارانه با او معاشرت نمائى ، و لا قوّة إلَّا با لله . 32 - و امّا حقّ دوست و رفيق اين است كه تا آنجا كه ميتوانى به آئين فضل و احسان با او دوستى كنى ، و اگر نشد در مصاحبت با او از حدّ انصاف خارج نشوى ، و همان طور كه تو را گرامى ميدارد او را گرامى دارى ، و چون از تو پشتيبانى كرد از او پشتيبانى كنى ، مبادا در كار نيكى بر تو پيشى گيرد ، پس اگر پيشدستى كرد آن را تلافى كن . و در امورى كه سزاوار دوستى است در حقّش كوتاهى مكن ، خود را موظَّف دار كه خيرخواه و نگهدار او باشى ، و بر طاعت پروردگارش كمك و ياريش نمائى و در ترك گناه يار و مددكار او باشى . سپس بر او مايهء رحمت باشى نه عذاب ، و لا قوّة إلَّا با لله . 33 - و امّا حقّ شريك اين است كه در غياب او كارش را بر عهده گيرى ، و در حضورش نيز همتاى او انجام وظيفه كنى ، و همچنين به رأى و نظر خود پيش از مشورت با او تصميم مگيرى و بدان اقدام مكنى ( يعنى خودرأى مباش ) همچنان كه مالش را حفظ مىكنى در هر كم و بيشى تجاوز را از خود دور دار ، زيرا در حديث است كه : « دست بركت خدا تا زمانى بر سر دو شريك است كه خيانت نكنند » ، و لا قوّة إلَّا با لله . 34 - و امّا حقّ مال اين است كه آن را جز از راه حلال بدست نياورى ، و جز در راه مشروع خرج نكنى ، آن را بيجا و در غير موارد مربوطه خرج مكنى ، و از موارد بجا و مربوطه اش دريغ مدارى ، و مال چون از آن خدا است آن را جز به راه او ، و غير سبب و وسيلهء قرب به او قرار مدهى ، و آن كس را كه محتمل است سپاست را نگويد [ در بردن ثلث ] بر خود ترجيح مده كه در غير اين صورت در خور آن است كه جانشين خوبى در اموالت نباشد ، و در آن رعايت طاعت پروردگارت را نكند . و تو با اين كار به بهره مندى او از مالت وى را كمك كرده اى ، و چنانچه در مالت و
246
نام کتاب : تحف العقول عن آل الرسول ( ص ) ( فارسي ) نویسنده : ابن شعبة الحراني جلد : 1 صفحه : 246