دسته اى از آن سپاهيان خدا ، و گروهى از ايشان نويسندگان يا منشى بخشهاى عمومى و يا خصوصى ، و برخى قضات دادگسترى ، و گروهى عاملانند كه كار خود به انصاف و مدارا پيش برند ، و تنى چند پيشكاران دارائى و تحصيلداران خراج از مسلمانان و دريافت جزيه از ذمّيان ، و دسته اى هم بازرگانان و صنعتگران هستند ، و طبقهء پائين هم مستمندان و بيچارگانند ، و خدا نصيب هر دسته را معيّن داشته و ميزان واجب آن را در كتاب خود يا سنّت پيامبرش صلَّى الله عليه و اله و سلَّم نگاشته است ، پيمانى است كه ما آن را پذيرفته ، و اجرايش را به عهده گرفته‌ايم .
پس لشكريان - به خواست و فرمان خدا - پناهگاه و حافظان ملَّت ، و زيب و زيور فرماندار ، و مايهء عزّت و آبروى دين ، و وسيلهء امنيّت و آرامش مىباشند ، و رعيّت جز به وجود آنان پايدار نمىماند ، سپس بايد دانست كه بنيهء سپاهيان بستگى به خراجى دارد كه خداوند برايش تعيين كرده ، تا به وسيلهء آن بتوانند با دشمن خود بجنگند و بدان دلگرم باشند ، و نيازمنديهايشان را برطرف سازند ، سپس اين دو گروه ( رعيّت و سپاه ) جز با گروه سوم قوام و پايدارى نمىپايند ، و آنان عبارتند از : قاضيان ، و عاملان ، و نويسندگان ديوان ، كه در كارها حكم بدهند ، و عدالت را پديدار كنند ، و منافع را جمع آورى نمايند ، و در كارهاى خصوصى و عمومى مورد اعتمادند . و اوضاع هيچ يك از ايشان سامان نپذيرد مگر به وجود بازرگانان و پيله وران و صنعتگران كه براى بدست آوردن سود و بهره بازارها را برپا مىكنند ، و آنان را از تهيّهء نيازمنديها بدست خود بىنياز مىسازند .
سپس قشر پائين ؛ نيازمندان و از كار افتادگان هستند ، كه درخور عنايت و حمايت مىباشند ، و در بودجهء الهى تك تك آنان به قدر حاجت و نيازشان حقّ دارند ، و هر كدام از آنان را بر والى حقّى به اندازهء كارى است كه در اجتماع مىكند ، و والى و فرماندار هنگامى از عهدهء مسئوليتى كه خدا بر دوش او نهاده برمىآيد كه با يارى جستن از خدا در تدبيرها و كارهايش اهتمام ورزد و كوشش كند و خويش را بر آن دارد كه هميشه جانب حقّ را بپذيرد ، و در هر آنچه دشوار باشد و يا آسان صبر پيشه سازد ، بنا بر اين فرماندهء سپاهت را كسى قرار ده كه در نزد تو نسبت به خدا و پيامبر او و امام تو خيرخواه تر از همه و وفادارتر و جانبازتر و درست كردارتر ، و پاكدامنتر و بردبارتر باشد ، فرمانده اى كه دير به خشم آيد ، و زود عذر پذيرد ، و بر ناتوانان رحمت آرد ، و بر قوى دستان سخت گيرد ، و از كسانى باشد كه بروز مشكلات آنان را از جاى بدر نبرد ، و ضعف و سستى او را از پاى

121