فرمان من اطاعت شود ، زيرا كه اين عقيده موجب سياهى دل و سستى دين و فتنه انگيزيست ، بنا بر اين از بدبختى و عواقب آن به خدا پناه بر . و هر گاه قدرتى كه از آن برخوردارى موجب خودپسنديت گشت و به سبب آن حسّ بزرگى و سرفرازى در تو جلوه كرد در اين زمان بىدرنگ به عظمت و شكوه ملك خدا كه بر تو حاكم است بنگر ، و توانائى او را بر آنچه از آنها بىبهره اى بياد آر ، زيرا كه اين كار به بلند پروازيهاى تو پايان مىبخشد ، و از تندرويهايت مىكاهد ، و عقل از دست رفته را به تو باز مىآورد ، و مبادا خود را با خدا در عظمت برابر بخوانى ، و در توانائى خود را همانند او دانى ، كه او هر گردنكشى را خوار گرداند و هر خرامندهء نازنده اى را بىمقدار سازد .
نسبت به خداوند و نسبت به مردم از جانب خود ؛ و از جانب افراد خاصّ خاندانت ، و از جانب رعايائى كه به آنان علاقمندى انصاف بخرج ده ، كه در غير اين صورت ستم نموده اى ، و هر كس كه به بندگان خدا ستم كند ، خداوند پيش از بندگانش دشمن او خواهد بود ، و هر آن كس كه خدا با او خصومت ورزد حجّت و دليلش را باطل سازد ، و چنين آدمى پيوسته مورد خشم خداست تا اينكه دست از ستمكارى بكشد و توبه نمايد . هيچ چيزى مانند اصرار بر ستمكارى موجب دگرگونى نعمت خدا نيست ، چرا كه خداوند آه و نالهء مظلومان را مىشنود و در كمين ستمكاران است ، و هر كس كه اين چنين باشد در سراى دنيا و آخرت در گرو نابودى است .
و بايد محبوبترين كارها نزد تو امورى باشد كه نه از حقّ بگذرد و نه فروماند ، و عدالتش همگانىتر باشد و ملَّت را دلپذيرتر ، كه ناخشنودى عمومى ، خشنودى خاصّان را بىاثر گرداند ، و خشم نزديكان خشنودى همگان را زيانى نرساند ، و هيچ يك از افراد ملَّت چون خاصّان والى هنگام فراوانى نعمت براى او گرانبارتر ، و در موقع سختى و گرفتارى كمك و همكاريشان كمتر ، و از انصاف گريزانتر ، و در خواهش اصرارشان بيشتر ، و در هنگام بخشش سپاسگزاريشان كمتر ، و در موقع دريغ و منع عذر ناپذيرتر ، و در برابر حوادث روزگار كم صبر و ناپايدارتر ، نيست . ولى پايهء دين و جمعيت مسلمانان و ذخيرهء دفاع از دشمنان تنها تودهء ملَّت هستند ، بنا بر اين بايد هواخواه آنان باشى و توجّه خود را به كارهائى كه بهره اش همگانىتر و سرانجامش بهتر باشد مصروف دارى ، و لا قوّة إلَّا با لله .
و بايد دورترين مردم از تو و مبغوضترين آنان در نزد تو افرادى باشند كه به

118