[ حديث الشقى من شقى في بطن امّه ] 39 - ابى الصباح گويد : من شنيدم ( مردم ) سخنى را از رسول خدا ( ص ) و امير المؤمنين عليه السّلام و ابن مسعود نقل ميكنند ، پس بنزد امام صادق عليه السّلام رفتم و آن را بر آن حضرت عرضه كردم ، فرمود : ( آرى ) اين سخن رسول خدا ( ص ) است و آن را مىشناسم ، ( و آن اين بود كه ) فرمود : رسول خدا ( ص ) فرموده :
شخص بدبخت در شكم مادرش بدبخت است ، و سعادتمند كسى است كه بديگران پند گيرد ، و زيركترين اشخاص مرد با تقوى و پرهيزكار است ، و احمقترين احمقان شخص بزهكار و فاجر است . و بدترين نقلها نقل كردن دروغ است ، و بدترين كارها بدعتها است ، و كورترين كوريها كورى دل است ، و بدترين پشيمانيها پشيمانى روز قيامت است ، و بزرگترين خطاها در پيشگاه خدا زبان دروغگو است ، و بدترين كسبها كسب ربوى ( و بدست آوردن مال از ربا ) است و بدترين خوراكها خوردن مال يتيم است ، و بهترين زيورها زيور مرد است برفتن راه درست با داشتن ايمان ، و ( نيز براه درست رفتن ) بهترين چيزى است كه در اختيار او است ( كه او را از بردگى شهوت بيرون آرد ) و موجب قوام و صلاح سرانجام كارهاى او است ( اين معنى روى آن است كه « واو » در جملهء « و قوام خواتيمه » جزء روايت باشد ، و محتمل است - چنانچه مجلسى ( ره ) گفته : - « واو » را نساخ افزوده باشند ) و هر كه ( در كار خود ) پيرو شهوتطلبى باشد خداوند دروغش را بشنواند ( مجلسى ( ره ) در معناى اين جمله چند وجه گفته كه از آن جمله است : هر كه عمل صالحى را در پنهانى انجام دهد و سپس آن را براى خودنمائى و اطلاع يافتن مردم آشكار كند خداوند غرض او را بگوش مردم برساند و براى مردم آشكار سازد كه غرض اين شخص از اين كار خود نمائى بوده و عملش خالص براى حق نبوده است ) .
و هر كه بكار دنيا سرگرم شود بدان درماند ( و مطلوب خود را از آن دريافت نكند ) و هر كه بلا ( و فوائد و منافع و پاداش آن را ) بداند بر آن شكيبائى ورزد ، و هر كه آن را ( و منافع و پاداشش را ) نداند از آن بترسد و تن بدان ندهد ، شك و ترديد ( در اصول دين ) كفر است ، و هر كه گردنفرازى و تكبر كند خدايش پست كند ، و هر كه فرمانبردارى شيطان كند نافرمانى خدا را كرده و هر كه نافرمانى

117