و آينده را بداند و پنهان شدن كنيز را در اتاق نداند و ما مىتوانيم طبق فرمايش جناب مجلسى ( ره ) در وجه اول ، كلام آن حضرت را بمعنى حقيقى و مطابقيش حمل نمائيم و بامام عليه السلام نسبت تورية و تجوز ندهيم و افتخار كنيم بچنين رهبرانى كه واقع و حقيقترا بدون پرده مىگويند تا مردم آنها را بشئون حقيقى خود بشناسند و در باره آنها غلو و مبالغه نكنند زيرا دليلى نداريم كه دانستن مخفىگاه كنيز از شئون امام و خارج از قوانين عادى و طبيعت بشرى بوده و دانستن آن از طريق معجزه و خرق عادت براى امام لازم باشد ، چون اگر بناى معجزه و خرق عادت مىبود ، امام در مسند خود مينشست و امر ميفرمود تا كنيز در هر مكانى كه هست بطرف او كشيده شود ، چنانچه در موقعى كه از پيغمبر معجزه خواستند و اثبات نبوت متوقف بر آن بود ، بدرخت امر فرمود تا پيش آمد و نيز منافاتى ندارد كه بگوئيم پيغمبر كه علوم اولين و آخرين را داراست زمانى را كه در جنگ احد سنگ دشمن بطرف دندان مباركش مىآمد نميدانست زيرا اگر بنا بود در جنگها با علم غيب كار كند ، يكنفر كشته نمىداد و از كفار هم يكنفر باقى نمىگذاشت و در نتيجه براى او شأن و مقامى نبود كه با نيروى علم غيب بر دشمن پيروز شود ، اينست كه قرآن كريم از قول او ميفرمايد ( 188 سوره 7 ) « اگر من غيب مىدانستم سود بسيارى ميبردم و بدى بمن نمىرسيد » .
حاصل سخن آنكه پيغمبر و امام عليهم السلام علم غيب و شهود و هر چه را كه ميدانند . علم ذاتى نيست ، بلكه همه با عطاء و بخشش خداى تعالاست و خدا هم هر چه را صلاح بداند و مطابق شئون و مأموريت آنها باشد بايشان عنايت مىكند تا براى رهبرى بشر روى زمين آمادگى داشته باشند اما تفصيل جزئيات و مصاديق آنها و اينكه چگونه مطالبى را خدا بآنها الهام مىكند و چگونه مطالبى را از آنها باز ميگيرد و بخود اختصاص مىدهد بر ما معلوم نيست و شايد بر خود آنها هم معلوم نباشد * ( وَالْحَمْدُ لِلَّه رَبِّ الْعالَمِينَ ) * .
ائمة عليه السلام هر گاه خواهند بدانند ، بدانند 1 - امام صادق عليه السلام فرمود : امام هر گاه خواهد بداند ، بداند .
2 - و فرمود : امام هر گاه خواهد بداند ، بوى اعلام شود .

382