اطاعت على و امامان پس از او را واجب كرده است و چرا على بن ابى طالب عليه السلام مقسم بهشت و جهنم است و چرا راه نجاتى جز در خانه ايشان نيست و چرا دشمنان ايشان در خسارت و زيانند و در آتش دوزخ بسر ميبرند و چرا بايد ما از آنها بيزارى جوئيم و چرا . . . و چرا . .
اهل ذكرى كه خدا مردم را بپرسش از ايشان امر فرموده ائمه هستند 1 - امام باقر عليه السلام راجع بقول خداى عز و جل ( 43 سوره 16 ) « اگر خودتان نميدانيد از اهل ذكر بپرسيد » از قول پيغمبر صلَّى الله عليه و آله ميفرمايد : مقصود از ذكر من هستم و امامان اهل ذكر باشند و راجع بقول خداى عز و جل ( 44 سوره 43 ) « همانا قرآن براى تو و قوم تو ذكر است و بزودى از آن بازخواست ميشويد » خود امام فرمود : مائيم قوم او و مائيم بازخواستشدگان [ سؤالشوندگان ] .
شرح - مرحوم طبرسى در مجمع البيان اهل ذكر را سه گونه تفسير كرده است : 1 - دانشمندان باخبار امتهاى گذشته ، مؤمن باشند يا كافر 2 - اهل كتاب ( يهود و نصارى ) و مقصود از آيه اينست كه : اى مشركين مكه اگر شما نبوت اين پيغمبر را قبول نميكنيد ، از اهل تورات و انجيل بپرسيد ، زيرا مشركين اخبارى را كه يهود و نصارى از كتابهاى خود نقل ميكردند ؛ تصديق مينمودند . 3 - أهل قرآن و ائمه هدى عليهم السلام و اما راجع به آيه دوم ( 44 سوره 43 ) مرحوم طبرسى گويد : يعنى قرآنى كه بتو وحى شده ، مايه شرف تو و دودمان قريش است و مقصود از بازخواست شدن ، بازخواست از شكر اين نعمت شرفست و بعضى گفته‌اند : مقصود بازخواست از مردمست نسبت باحترام قرآن و اداء حق آن كه بر مردم لازم ميباشد و مرحوم مجلسى « ره » گويد : معنى اينست كه اى پيغمبر تو و قوم تو تا آخر الزمان ، از معنى آيات قرآن پرسش ميشويد ، يعنى مردم از شما تفسير قرآن را ميپرسند و خود قرآن مذكر ( بياد آوردنده ) شماست و اين معنى با خطابى كه خدا در كلمه « تسألون » ميفرمايد ، مناسبتر است - پايان كلام مجلسى ره .
ما در سابق بيان كرديم كه از معجزات قرآن اينست كه : آيات آن بقالبى ريخته شده كه تحمل معانى متعددى را دارد و بسا باشد كه هر كسى بمقدار فهم و استعداد خويش ، معنائى از آن ميفهمد و غالبا آن معانى مختلف ، با هم منافاتى هم ندارند و همين است معنى ظهر و بطن قرآن .

303